Ốc móng tay quỷ - sứ giả từ đại dương sâu thẳm: Khó bắt - giá đắt, chỉ duy nhất một vùng biển ở Việt Nam có

Ốc móng tay quỷ - hình hài đáng sợ, cái tên ma mị nhưng lại được xếp vào hàng "tinh hoa ẩm thực"

Ốc móng tay quỷ (tên khoa học là Pollachius pollachius) là một trong những loài hải sản độc đáo và có phần kỳ dị nhất hành tinh. Chúng không giống bất kỳ loại ốc hay hàu thông thường nào. Ở nước ta, chúng được biết nhiều với cái tên hà ngỗng, ốc móng rùa, ốc móng rồng, ốc móng tay quỷ.

Thay vì vỏ xoắn ốc hay hai mảnh vỏ cứng, ốc móng tay quỷ sở hữu hình dạng kỳ dị: Một phần thân mềm, được bao bọc bởi nhiều tấm vỏ đá vôi xếp chồng lên nhau; và một cuống thịt dai, đen sẫm, trông giống như một chiếc móng tay khổng lồ của một loài sinh vật thần thoại. Chính vẻ bề ngoài kỳ quái đó khiến chúng bị gọi là "sứ giả của địa ngục".

Ốc móng tay quỷ thường sống ở các vùng biển động dữ dội, nơi sóng biển liên tục vỗ vào bờ, nhất là các bờ đá hiểm trở, vách đá cheo leo của Đại Tây Dương, phổ biến nhất là ở Tây Ban Nha (vùng Galicia) và Bồ Đào Nha. Chúng bám chặt vào các khe đá, hang động ngập nước, nơi có dòng chảy mạnh sẽ mang theo nguồn thức ăn dồi dào. Môi trường sống khắc nghiệt này không chỉ góp phần tạo nên hương vị đặc biệt mà còn là rào cản lớn nhất cho việc khai sáng chúng. 

Kích thước của loài hải sản này có thể thay đổi tùy theo độ tuổi và môi trường sống. Nhưng trung bình một con trưởng thành sẽ dài từ 5 đến 15cm. 

Phần cuống thịt (phần chân) được xem là ngon nhất, chứa đựng tinh hoa biển cả. Ốc móng tay quỷ ăn các hạt phù du và vi sinh vật trong nước, lọc nước biển để lấy dinh dưỡng, điều này góp phần tạo nên hương vị tinh khiết, đậm đà của biển khơi trong từng thớ thịt. 

Để có được một kg ốc móng tay quỷ, người ta phải vật lộn với thiên nhiên. Không phải ai cũng bắt được chúng. Khi bị tác động, chúng nhanh chóng thụt sâu vào lòng đất hoặc bám chặt bằng cơ thịt dẻo dai. Chỉ cần bạn sơ sảy, tay có thể bị cát vùi, đứt gân hoặc chảy máu vì vỏ ốc sắc lẹm. 

Việc khai thác ốc móng tay quỷ rất khắc nghiệt nên đó cũng trở thành một trong những yếu tố khiến giá thành của chúng không hề rẻ. Một kg ốc loại ngon có thể lên đến 2 - 3 triệu đồng, tùy nơi và thời điểm. Giá thành có thể khiến thực khách choáng váng: từ 200–300 euro/kg, tương đương hơn 5 triệu đến gần 8 triệu đồng/kg tại châu Âu.

Ở một số nước châu Âu, ốc móng tay quỷ được xếp vào hàng "tinh hoa ẩm thực". Các đầu bếp sao Michelin đặc biệt yêu thích loài ốc này bởi giá trị dinh dưỡng cao, hương vị độc đáo, ngọt đậm, thơm biển, giòn dài. Tại Trung Quốc, loài ốc này được xếp vào nhóm "hải sản xa xỉ" với mức giá lên đến 900 tệ (gần 3 triệu đồng/kg). 

Vịnh Vân Phong - vùng biển hiếm hoi ở Việt Nam có ốc móng tay quỷ

Vùng biển nhiều đá tại vịnh Vân Phong (Khánh Hòa) là nơi hiếm hoi phát hiện có ốc móng tay quỷ sinh sống. Nổi bật nhất là khu vực biển Khải Lương (xã Vạn Thạch), nơi chỉ có thể tiếp cận bằng tàu.

Đến được đó mới chỉ là bước đầu, để bắt được ốc móng tay quỷ, người dân phải lặn dọc các vách đá dựng đứng, mang đồ bảo hộ và sẵn sàng đối mặt với sóng dữ có thể đập người vào gành đá. Loài ốc này thường bám chặt trong các khe d dá sâu, sống thành từng chùm 3 - 5 con, vô cùng khó phát hiện nếu không quen địa hình.

Ở Nha Trang, loài "sứ giả của địa ngục" này gần như không có giá thị trường cụ thể. Vì ở đây chẳng mấy ai bán. Phần lớn nhà hàng đều không nhập loại ốc này do nguồn cung khan hiếm. Nếu có, chúng được giữ lại để chiêu đãi khách quý trong các buổi tiệc đặc biệt. Một số nhà hàng sẵ sàng trả từ vài trăm nghìn đồng/kg để có cơ hội đưa món ăn đặc sản này lên bàn tiệc, dù chỉ một lần. 

Dù ốc móng tay quỷ đắt đỏ nhưng thực khách vẫn sẵn sàng chi tiền mua vì hương vị độc đáo khi ăn. Thịt ốc móng tay quỷ giòn sần sật, ngọt đậm đà, không bị tanh, lại có tóp mỡ béo thơm ở phần bụng. 

Đầu bếp của các nhà hàng cao cấp từng miêu tả: "Ốc móng tay quỷ mang bị ngọt nguyên bản của biển cả, thơm như sò điệp, giòn như tôm hùm baby và dai dẻo như bào ngư tươi".

Ở nước ta, ốc móng tay quỷ (hà ngỗng) thường có kích thước nhỏ, màu nhạt và không nhiều thịt như loài ốc móng tay quỷ percebes ở châu Âu. 

Dù vậy, trên thực tế, ốc móng tay quỷ vẫn có xuất hiện ở những vùng biển, vịnh hay đảo dù số lượng không nhiều và kích thước nhỏ nên ngư dân không để ý. Hà ngỗng hay ốc móng tay quỷ vẫn có bán tại một số cửa hàng hải sản hoặc các mối quen, tuy nhiên kích thước nhỏ và ít thịt. Loại to và nhiều thịt thì hiếm. Vậy nên, chế biến sao cho ngon cũng là một thử thách lớn. Ốc móng tay quỷ thường hấp sả chanh chấm muối ớt hải sản, nướng, nấu cháo, xào,... món nào cũng ngon.

Một hai năm trở lại đây có không ít Tiktoker đã tìm mua được ốc móng tay quỷ về để làm video mukbang, giá cả tùy vùng, có nơi bán 90.000 đồng/kg, có nơi bán vài trăm nghìn/kg, nếu có loại hà ngỗng to và ngon thì giá lên tới cả triệu đồng như đã nói ở trên.

Mặc dù mang tiếng là "sứ giả của địa ngục" nhưng với những người mê ẩm thực, ốc móng tay quỷ vẫn là món ăn rất đáng trải nghiệm. Vậy, bạn đã sẵn sàng khám phá món ăn được các bầu bếp châu Âu xếp vào hàng "tinh hoa ẩm thực" này chưa?

Xem thêm: Về Quảng Trị thưởng thức món đặc sản được chế biến tư loài cây hoang dại mọc trên đồi cát