Chạy dọc Quảng Ngãi ngắm biển, thưởng thức những món đặc sản độc đáo

Kể từ ngày 1/7/2025, Quảng Ngãi sáp nhập với Kon Tum trở thành tỉnh Quảng Ngãi (mới). Tỉnh mới có diện tích hơn 14.800 km² ; dân số hơn 2,16 triệu người.

Việc sáp nhập giúp Quảng Ngãi trở thành tỉnh có nhiều tiềm năng phát triển du lịch. Ở phía Tây là cửa ngõ giao thương quốc tế với ngã ba Đông Dương, Cửa khẩu quốc tế Bờ Y và Măng Đen - 'Đà Lạt thứ hai của Việt Nam' với khí hậu mát mẻ quanh năm, rừng thông và hệ sinh thái đa dạng. Phía Đông là đặc khu Lý Sơn, đảo tiền tiêu giữa biển Đông.

Chỉ cần khám phá hết một vòng biển đảo thuộc tỉnh Quảng Ngãi là du khách đã có một mùa hè rực rỡ, đầy cảm xúc. 

Đảo Lý Sơn và món gỏi tỏi non

Nhắc đến Quảng Ngãi thì không thể bỏ qua đảo Lý Sơn - nơi được mệnh danh là "đảo Jeju của Việt Nam". Từ cảng Sa Kỳ, du khách mất khoảng 35 phút đi tàu cao tốc ra đảo. 

Lý Sơn thu hút du khách với địa hình núi lửa độc đáo, nước biển xanh ngắt, bãi cát trắng mịn và các điểm check-in nổi tiếng như Hang Câu, chùa Hang, cổng Tò Vò, núi Thới Lớn... Bên cạnh đó, đảo Lý Sơn cũng là nơi lưu giữ văn hóa biển, nhất là dấu ấn hải đội Hoàng Sa - Trường xa qua các lễ hội, đình làng cổ, miếu thờ linh thiêng. 

Ngoài cảnh quan biển đảo xinh đẹp, Lý Sơn còn được mệnh danh là "vương quốc tỏi" Việt Nam. Nơi đây nổi tiếng với loại tỏi củ nhỏ nhưng đậm vị, được trồng trên đất bazan pha cát san hô. 

Khi đến Lý Sơn du lịch, du khách đừng bỏ qua trải nghiệm thưởng thức gỏi tỏi non. Người dân trên đảo dùng phần thân non của cây tỏi, mọc cao tầm 15 - 20cm để chế biến món ăn. Mùa tỏi non từ tháng 3 - 4 âm lịch. Đây là đặc sản mà người dân thường dùng để đãi khách quý. 

Tỏi non sau khi nhổ lên sẽ bỏ rễ, bỏ bẹ úa, rửa sạch. Sau đó chần qua nước sôi để giữ được độ giòn, rồi vắt ráo nước, cắt khúc vừa ăn. 

Tỏi non được trộn với lạc rang giã dập, rau răm, hành tím thái mỏng và ớt sừng. Điểm nhấn cho hương vị của món ăn đến từ nước mắm chua ngọt được pha từ nước mắm cá cơm nguyên chất, thêm đường cát vàng, tỏi ớt giã nhuyễn và một ít nước cốt chanh. Tất cả được trộn đều để ngấm vài phút là có thể thưởng thức được. 

Đĩa gỏi tỏi non ở Lý Sơn có vị giòn mát, vị the nhẹ đặc trưng của tỏi, vị béo ngậy của lạc rang, vị cay dịu của ớt, mùi thơm của nước mắm và rau răm. Với người dân Lý Sơn, gỏi tỏi non giống như bài thuốc giải nhiệt giúp dễ tiêu hóa, làm ấm bụng, tăng sức đề kháng...

Khi đến Lý Sơn du lịch, du khách có thể thưởng thức món ăn này ở: Quán Đại Hằng (gần cảng); Quán Mười Được (gần Hang Câu); Homestay Gió Biển (có dịch vụ đặt cơm gia đình).

Biển Mỹ Khê và món ngon từ don sông Trà

Từ trung tâm Quảng Ngãi, du khách chạy xe khoảng 10km là đến biển Mỹ Khê. Đây là vùng biển hiền hòa chứa đựng bao ký ức của người dân xứ Quảng. Nơi đây không ồn ào, không nổi tiếng như Lý Sơn nhưng lại là điểm đến còn hoang sơ, thích hợp cho những ai thích khám phá. 

Sáng sớm, dạo biển Mỹ Khê, du khách sẽ nhận về khung cnahr người dân đi kéo lưới, chơi bóng chuyền, trẻ em nô đùa, thuyền thúng lướt nhẹ trên mặt nước... 

Từ biển Mỹ Khê, du khách có thể di chuyển đến các quán ăn gần sông Trà Khúc để thưởng thức những món ăn bình dị mà bao người con xa quê chỉ cần nhắc tên cũng thấy sống mũi cay cay - đó là "canh don".

Don là loài nhuyễn thể nhỏ bằng đầu ngón tay, sống bám dưới lớp cát phù sa ven sông Trà Khúc. Mùa don nở rộ từ tháng 4 đến tháng 7 âm lịch, khi nước sông rút và trời hửng nắng. 

Don sau khi được vớt về sẽ đem ngâm cho sạch cát, sau đó luộc để đãi lấy phần thịt bên trong và nước. Bát don nóng hổi dọn ra lúc nào cũng đi kèm bánh tráng nướng giòn, thêm chút hành lá xắt nhỏ, ớt xanh, tiêu và tí xíu dầu phụng thơm lừng.

Đến biển Mỹ Khê, muốn thưởng thức canh don, du khách có thể tìm đến các quán: Don bà Lữ: đường Trương Quang Trọng;  Don Sông Trà: 119 Chu Văn An, Nghĩa Lộ; Don Gáo Dừa bà Cẩm: Cổ Lũy Bắc, Nghĩa Phú, Tư Nghĩa; Don Cổ Lũy cô Thôn: LK 04-08, Khu dân cư bắc Lê Lợi.

Biển Sa Huỳnh và món ngon từ cúm núm

Chạy theo hướng Nam khoảng 60km từ trung tâm Quảng Ngãi, du khách sẽ đến biển Sa Huỳnh. Nơi đây bình yên và xinh đẹp như cảnh trong tranh. Ít ai biết được, Sa Huỳnh là vùng đất gắn liền với nền văn hóa cổ - nơi các di chỉ khảo cổ từng hé lộ lịch sử hàng nghìn năm.

Đến Sa Huỳnh, du khách có thể tắm biển, ngắm cảnh ở vịnh Hóc Mó, gành Châu Me, hang Én, bãi Con. Bãi biển ở đây đẹp nhất vào chiều tà, khi mặt trời đỏ rực phủ lên làn nước xanh biếc, phản chiếu qua muối trắng của đồng ruộng ven bờ. 

Đến Sa Huỳnh, du khách đừng bỏ qua việc thưởng thức món ngon từ con cúm núm (hay còn gọi là khúm núm, cua cúm) - một loại cua sống sát bờ biển, có lớp vỏ cứng, càng và chân màu vàng nhạt, 2 càng to gồ ghề, hơi dẹp. Nhìn sơ qua thì cúm núm có hình dáng giống ghẹ nhưng mai có màu xanh lốm đốm nâu cùng phần bụng màu trắng sữa. Loài hải sản "nửa cua nửa ghẹ" này chỉ xuất hiện theo mùa, khoảng tháng 9 đến tháng 3 âm lịch, là đặc sản độc đáo của vùng biển Sa Huỳnh.

Người dân địa phương thường chế biến cúm núm thành món rang me. Cúm núm được làm sạch, tách mai, vặt càng và chân rồi rang với muối cho đến khi vỏ chuyển hồng. Sau đó, đầu bếp phi thơm sả, ớt, hành tỏi, rồi cho cúm núm vào đảo đều. Me được dầm với nước ấm, bỏ hạt rồi cho vào chảo, trộn đều để thấm gia vị. Món ăn có hương vị thơm ngon, chua ngọt đặc trưng.

Cúm núm hấp sả ớt cũng là món ngon mà người dân Sa Huỳnh hay làm. Người ta chọn những con cúm núm cái, to và nặng, rửa sạch rồi hấp cùng sả, ớt đập dập, tiêu, bột ngọt khoảng 10-15 phút đến khi vỏ chuyển màu đỏ gạch và dậy mùi thơm là cúm núm đã chín. Khi ăn, dùng đũa tách mai ở phần dưới yếm, phần mu nhiều gạch béo bùi, thường chấm với muối tiêu chanh. Càng cúm núm có thịt trắng hồng, chắc ngọt, đậm vị biển, rất hấp dẫn và khó quên. Món ăn này vừa dân dã vừa quý hiếm, không phải lúc nào cũng có sẵn nên càng được người dân trân trọng.

(Theo Thanh niên Việt)

Xem thêm: Về Quảng Trị thưởng thức món đặc sản được chế biến tư loài cây hoang dại mọc trên đồi cát