Búp khoai kho - món ăn bình dị mang đậm hương vị của đồng đất ven sông

Búp khoai kho có thể là món ăn lạ đối với du khách thập phương nhưng lại là món ăn thân thuộc, mang đậm vị đồng đất của người dân đất Tổ.

Mai Anh Nguyễn Theo dõi

Búp khoai kho là món ăn đặc sản ở đâu Phú Thọ?

Phú Thọ là vùng đất thuộc vùng Đông Bắc Bộ nước ta; là vùng đất cội nguồn của người Việt vì tương truyền, nơi đây các vua Hùng đã dựng nên nhà nước Văn Lang - nhà nước đầu tiên của nước ta. Khi đến Phú Thọ, du khách được khám phá rất nhiều di tích lịch sử như đền Hùng, đền Mẫu Âu Cơ, làng cổ Hùng Lô... Bên cạnh đó, du khách cũng có cơ hội được thưởng thức những món ăn đặc sản chỉ có tại Phú Thọ, trong số đó không thể không nhắc đến món búp khoai kho.

bup-khoai-kho-la-mon-gi-va-cach-che-bien-bup-khoai-kho-the-nao-2-1553
Búp khoai kho là món ăn dân dã ở huyện Thanh Thủy, Phú Thọ

Búp khoai kho là món ăn dân dã, quen thuộc của  người dân huyện Thanh Thủy, Phú Thọ. Mỗi khi ăn món này lại giúp họ gợi nhớ về tuổi thơ bình dị, mang đậm hương vị của đồng đất ven sông. Nếu có dịp đến huyện Thanh Thủy, du khách nên một lần thưởng thức món búp khoai kho để cảm nhận được rõ nét vị thơm ngon của món ăn dân dã này. 

Búp khoai kho được chế biến từ những nguyên liệu nào?

Không chỉ ngon miệng, búp khoai kho còn là món ăn giàu giá trị dinh dưỡng. Lâu nay, nó đã trở thành một trong những món ăn không thể thiếu khi gia đình sum vầy hoặc khi có lễ hội. Món ăn giúp người ta thêm gắn kết hơn...

Để chế biến món búp khoai kho thì nguyên liệu không thể thiếu chính là chúp khoai. Nhiều người khi nhắc đến búp khoai sẽ nghĩ ngay đến búp khoai lang, nhưng thực tế, búp khoai ở món ăn này là loại khoai có dọc, hay còn gọi là bẹ khoai, đài khoai. Loại búp khoai này thường gặp ở các giống khoai như: khoai trứng, khoai riêng, khoai lủi, khoai tím,... Đó là những thứ khoai mà ở làng quê nào cũng có, vừa dễ trồng, vừa dễ chăm sóc lại có nhiều tác dụng và giá trị kinh tế (củ khoai dùng để luộc hoặc xào nấu làm canh; dọc khoai dùng cho chăn nuôi lợn; búp khoai (trừ khoai đốm là loại khoai ngứa ít người dùng) đem kho tương cho ta thức canh ngon, ngậm hương vị làng quê).

Thời gian lý tưởng để thưởng thức món búp khoai kho?

Người dân vùng Thanh Thủy (Phú Thọ) thường trồng khoai từ tháng 11 âm năm trước đến khoảng tháng 5 của năm sau thì bắt đầu thu hoạch. Thời gian từ khi khoai mọc đến trung tuần tháng 4 là thời kỳ khoai phát triển và đẻ con. Lúc này, không nên hái búp khoai vì búp không ngon và thiếu dinh dưỡng.

bup-khoai-kho-la-mon-gi-va-cach-che-bien-bup-khoai-kho-the-nao-3-1558

Đến đầu tháng 5, trước khi thu hoạch khoảng 1 đến 2 tuần, người dân bắt đầu háo búp khoai cho khoai chùn lại để tập trung dinh dưỡng nuôi phần củ khoai. Búp khoai thu hoạch vào thời điểm này cũng được đánh giá lá non và chứa nhiều dinh dưỡng.

Chế biến món búp khoai kho như thế nào?

Búp khoai kho được biết đến là món ăn dân dã của người Phú Thọ nhưng lại có cách chế biến khá cầu kỳ. Cái cầu kỳ ở đây không phải là việc phải nêm nếm tẩm ướp nhiều gia vị mà nó nằm ở khâu sơ chế búp khoai non. Để món ăn vừa ngọt lại không ngứa, từ khâu chuẩn bị đến các thao tác nấu đều phải cẩn thận. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, khi hái búp khoai thì nên chọn những búp lá còn quấn tròn chặt rồi đem về rải ra nong nia phơi dưới nắng nhạt cho hơi tái (thường hái búp khoai vào buổi sáng sớm, phơi vào buổi trưa để chiều đem ra chế biến).

Trước khi nấu, phải đem búp khoai đi rửa sạch, quấn tròn vào nồi đất theo từng lớp một, trên cùng rải một lượt cua đồng đã tách bỏ yếm và mua. Lấy 2 thanh tre cật ghim chéo hình chữ thập ở trên miệng nồi để khi đun sủi búp khoai không bị bồng lên. 

bup-khoai-kho-la-mon-gi-va-cach-che-bien-bup-khoai-kho-the-nao-1546
Một số bước chế biến món búp khoai kho Phú Thọ

Tiếp đó, lấy khoảng một muôi tương ngon hòa với nước lọc rồi cho vào sâm sấp mặt búp khoai. Sau khi đã chuẩn bị xong hết thì cho lên bếp đun với lửa vừa. Khi sủi thì chú ý giảm lửa cho nhỏ chỉ để sủi lăn tăn. Một lưu ý quan trọng, trong quá trình kho búp khoai tuyệt đối không được nhúng đũa vào.

Nếu thấy nước trong nồi cạn, có thể dùng tương pha với mỡ lợi (gọi là nước hàng), thỉnh thoảng múc tưới vào để giữ độ ẩm cho món ăn. Làm như vậy từ 4 đến 5 lần là chín. Lúc này, có thể lấy đũa nhúng vào để kiểm tra độ mặn nhặt và điều chỉnh cho phù hợp với khẩu vị.

Tùy theo nồi búp khoai to hay nhỏ mà cho 1 hay 2 quả dọc đã được nướng chín. Quả dọc rửa sạch vỏ, hạt rồi dằm nhỏ dải lên trên và cho thêm một chút nước hàng vào đun cho đến khi cạn là được.

Sau đó, nhậc nồi búp khoai kho xuống, mở vung cho nguội dần. Khi dùng nhậc ghim ra lấy đũa gắp khéo từng chiếc búp để lên đĩa. Như vậy, búp khoai bên ngoài vẫn săn chắc nhưng bên trong mềm mịn, tỏa ra hương thơm ngậy của cua, dọc và hương vị ngọt ngào của khoai đồng. Ăn vào thật khó quên.

Ngoài chế biến với cua, búp khoai còn có thể nấu với cá, xương sườn, thịt... Mỗi thực phẩm kết hợp cùng búp khoai sẽ mang đến hương vị đậm đà, béo ngậy khác nhau. Và chắc chắn người ăn sẽ phải trầm trồ khen ngon.

Xem thêm: Đến Phú Thọ xem người Mường chế biến món rêu đá: Từ đồ cứu đói thành đặc sản nức tiếng

Tin liên quan

Thắng dền Hà Giang không đơn thuần là một món ăn, nó còn là văn hóa ẩm thực, là tình người nồng hậu, dung dị nơi cao nguyên đá. Một món đặc sản để du khách ăn một lần là nhớ mãi không quên.

Thắng dền Hà Giang – Đặc sản 'ăn chơi' nơi cao nguyên đá
0 Bình luận

Thịt đông miền Bắc là món ăn luôn được nhắc nhớ mỗi dịp Tết đến xuân về bên cạnh những món ăn đã trở thành truyền thống trong như bánh chưng, dưa hành,…

Thịt đông miền Bắc - Ký ức về một mùa Tết xưa
0 Bình luận

Xưa kia, rêu đá là món cứu đói biết bao đồng bào dân tộc miền núi ở huyện Tân Sơn (Phú Thọ). Còn giờ đây, nó là đặc sản có 1 - 0 - 2. 

Đến Phú Thọ xem người Mường chế biến món rêu đá: Từ đồ cứu đói thành đặc sản nức tiếng
0 Bình luận


Bài mới

Bún cua thối Gia Lai – Đặc sản “bốc mùi” kén mũi nhưng mê miệng

Bún cua thối là một trong những món đặc sản nổi tiếng của phố núi Gia Lai với phần nước dùng màu đen, “bốc mùi” thum thủm… khiến nhiều người e ngại trong lần đầu thưởng thức. Nhưng một khi đã ăn thì chỉ có mê mẩn quên lối về!

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 23 giờ trước
Thổ địa Nha Trang bật mí những quán ăn ngon, rẻ mà dân địa phương mê tít!

Dân Nha Trang chính hiệu mách nhỏ cho các bạn những quán ăn ngon - bổ - rẻ mà khách du lịch ít biết đến nha. Đi du lịch mà ăn đúng chỗ thì mới "ra chất" Nha Trang được!

Hồng Anh
Hồng Anh 2 ngày trước
List 30 món ngon nhất định phải thử khi đến Huế

Huế không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp mộng mơ và cổ kính mà còn làm xiêu lòng du khách bởi ẩm thực đặc trưng, tinh tế và đậm đà bản sắc. Nếu có dịp ghé thăm, đừng bỏ những món ngon dưới đây nhé!

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 3 ngày trước
'Xá xị cà lem' gì chưa người đẹp?

"Xá xị cà lem" - thứ đồ ăn vặt của tuổi thơ 8x, 9x bỗng dưng hót rần rần trở lại, được giới trẻ săn đón.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Cơm chiên 208k tại quán quen của nhiều sao Việt gây tranh cãi vì gắn mác 'giá sinh viên'

Với mức giá 280.000 đồng/phần, món cơm chiên tôm trứng tại một nhà hàng nổi tiếng ở TP HCM khiến dân tình bàn tán không ngừng. Người bảo đáng tiền, người bức xúc vì gắn mác “giá sinh viên” để câu khách.

Hồng Anh
Hồng Anh 4 ngày trước
Cao lầu – đặc sản làm nên tinh hoa ẩm thực xứ Hội

Cao lâu không đơn thuần là món ăn đặc trưng, lạ miệng mà còn là niềm tự hào của người dân xứ Hội, góp phần làm nên cái hương ẩm thực độc đáo ở phố cổ.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 6 ngày trước
Khách Tây chỉ ra đặc điểm của các quán ăn ngon nhất ở Việt Nam khiến dân mạng gật gù đồng tình

Chia sẻ rất ngắn gọn của vị khách Tây về cách nhận biết các quán ăn ngon ở Việt Nam khiến dân mạng vỗ tay rần rần, ai lấy phải thốt lên: "Chuẩn không cần chỉnh".

Khách hàng thích thú với những hộp sushi 'Tôi yêu Việt Nam' của AEON

Dân tình đang vô cùng thích thú với những hộp sushi "Tôi yêu Việt Nam" tại một chi nhánh của hệ thống AEON tại TP Hồ Chí Minh. 

Check list 8 quán cà phê “đu trend” cờ đỏ sao vàng tại TP.HCM và Hà Nội bạn không thể bỏ qua dịp lễ 30/4

Lễ lớn mà ở nhà thì hơi phí, các “đồng chill” lên đồ “đỏ đỏ vàng vàng” rồi làm ngay tour sống ảo tại những quán cà phê đang trang trí rực rỡ tinh thần tự hào dân tộc dưới đây thôi nào!

Review food tour Hải Phòng - chuyến đi của thanh xuân tươi đẹp

Chúng mình chơi với nhau trong 4 năm đại học. Nhận thấy có đứa chuẩn bị lấy chồng, đứa chuẩn bị đi làm xa, đứa chuẩn bị du học nên quyết định sẽ để lại kỷ niệm đẹp bằng chuyến food tour Hải Phòng.

18 quán ăn “nhất định phải thử” khi đến Huế

Nếu bạn đang muốn thưởng thức ẩm thực Huế mà chưa biết phải “ghé chân” tại quán ăn nào thì có thể thử những quán được bạn Thanh Vân giới thiệu dưới đây!

Foodtour Hải Phòng: Ăn hết mình nhưng đừng biến mình thành 'nạn nhân của giá bể'

Giá bể - đặc sản của Hải Phòng nhưng không phải ai cũng ăn được. Có người không dè chừng cố ăn liền nhận về ngay "trái đắng" là đôi mắt sưng húp.

Top 5 quán cà phê view biển đẹp nhất Đà Nẵng – Hội An

Nếu bạn đang có kế hoạch du lịch Đà Nẵng – Hội An và muốn tìm một quán cà phê view biển tuyệt đẹp để ghé đến thì lưu ngay tại những quán được Người du lịch giới thiệu dưới đây nhé!

Check list 15 món ăn ngon nhất định phải thử khi đến Hội An

Du lịch Hội An ngoài khám phả cảnh đẹp, những công trình kiến trúc độc đáo thì bạn đừng quên thưởng thức những món đặc sản trứ danh của vùng đất này. Cùng Người du lịch “check list”15 món ngon Hội An nhất định phải thử nhé!

5 món ăn nhất định phải thử khi đến Phú Thọ dịp Giỗ Tổ Hùng Vương 2025

Đến Phú Thọ dịp Giỗ Tổ Hùng Vương ngoài dâng hương, tham gia lễ hội, trải nghiệm văn hóa thì du khách đừng quên thưởng thức những đặc sản lạ miệng dưới đây nhé!

Top 5 quán phở gia truyền nức tiếng Hà Nội ăn là ghiền

Nhắc đến ẩm thực Hà Nội không thể không nhắc đến những quán phở gia truyền nức tiếng. Bát phở đầy ắp, nóng hổi, đậm đà khiến thực khách không ngừng suýt xoa, gật gù.

Đề xuất