Búp khoai kho - món ăn bình dị mang đậm hương vị của đồng đất ven sông

Búp khoai kho có thể là món ăn lạ đối với du khách thập phương nhưng lại là món ăn thân thuộc, mang đậm vị đồng đất của người dân đất Tổ.

Mai Anh Nguyễn Theo dõi

Búp khoai kho là món ăn đặc sản ở đâu Phú Thọ?

Phú Thọ là vùng đất thuộc vùng Đông Bắc Bộ nước ta; là vùng đất cội nguồn của người Việt vì tương truyền, nơi đây các vua Hùng đã dựng nên nhà nước Văn Lang - nhà nước đầu tiên của nước ta. Khi đến Phú Thọ, du khách được khám phá rất nhiều di tích lịch sử như đền Hùng, đền Mẫu Âu Cơ, làng cổ Hùng Lô... Bên cạnh đó, du khách cũng có cơ hội được thưởng thức những món ăn đặc sản chỉ có tại Phú Thọ, trong số đó không thể không nhắc đến món búp khoai kho.

bup-khoai-kho-la-mon-gi-va-cach-che-bien-bup-khoai-kho-the-nao-2-1553
Búp khoai kho là món ăn dân dã ở huyện Thanh Thủy, Phú Thọ

Búp khoai kho là món ăn dân dã, quen thuộc của  người dân huyện Thanh Thủy, Phú Thọ. Mỗi khi ăn món này lại giúp họ gợi nhớ về tuổi thơ bình dị, mang đậm hương vị của đồng đất ven sông. Nếu có dịp đến huyện Thanh Thủy, du khách nên một lần thưởng thức món búp khoai kho để cảm nhận được rõ nét vị thơm ngon của món ăn dân dã này. 

Búp khoai kho được chế biến từ những nguyên liệu nào?

Không chỉ ngon miệng, búp khoai kho còn là món ăn giàu giá trị dinh dưỡng. Lâu nay, nó đã trở thành một trong những món ăn không thể thiếu khi gia đình sum vầy hoặc khi có lễ hội. Món ăn giúp người ta thêm gắn kết hơn...

Để chế biến món búp khoai kho thì nguyên liệu không thể thiếu chính là chúp khoai. Nhiều người khi nhắc đến búp khoai sẽ nghĩ ngay đến búp khoai lang, nhưng thực tế, búp khoai ở món ăn này là loại khoai có dọc, hay còn gọi là bẹ khoai, đài khoai. Loại búp khoai này thường gặp ở các giống khoai như: khoai trứng, khoai riêng, khoai lủi, khoai tím,... Đó là những thứ khoai mà ở làng quê nào cũng có, vừa dễ trồng, vừa dễ chăm sóc lại có nhiều tác dụng và giá trị kinh tế (củ khoai dùng để luộc hoặc xào nấu làm canh; dọc khoai dùng cho chăn nuôi lợn; búp khoai (trừ khoai đốm là loại khoai ngứa ít người dùng) đem kho tương cho ta thức canh ngon, ngậm hương vị làng quê).

Thời gian lý tưởng để thưởng thức món búp khoai kho?

Người dân vùng Thanh Thủy (Phú Thọ) thường trồng khoai từ tháng 11 âm năm trước đến khoảng tháng 5 của năm sau thì bắt đầu thu hoạch. Thời gian từ khi khoai mọc đến trung tuần tháng 4 là thời kỳ khoai phát triển và đẻ con. Lúc này, không nên hái búp khoai vì búp không ngon và thiếu dinh dưỡng.

bup-khoai-kho-la-mon-gi-va-cach-che-bien-bup-khoai-kho-the-nao-3-1558

Đến đầu tháng 5, trước khi thu hoạch khoảng 1 đến 2 tuần, người dân bắt đầu háo búp khoai cho khoai chùn lại để tập trung dinh dưỡng nuôi phần củ khoai. Búp khoai thu hoạch vào thời điểm này cũng được đánh giá lá non và chứa nhiều dinh dưỡng.

Chế biến món búp khoai kho như thế nào?

Búp khoai kho được biết đến là món ăn dân dã của người Phú Thọ nhưng lại có cách chế biến khá cầu kỳ. Cái cầu kỳ ở đây không phải là việc phải nêm nếm tẩm ướp nhiều gia vị mà nó nằm ở khâu sơ chế búp khoai non. Để món ăn vừa ngọt lại không ngứa, từ khâu chuẩn bị đến các thao tác nấu đều phải cẩn thận. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, khi hái búp khoai thì nên chọn những búp lá còn quấn tròn chặt rồi đem về rải ra nong nia phơi dưới nắng nhạt cho hơi tái (thường hái búp khoai vào buổi sáng sớm, phơi vào buổi trưa để chiều đem ra chế biến).

Trước khi nấu, phải đem búp khoai đi rửa sạch, quấn tròn vào nồi đất theo từng lớp một, trên cùng rải một lượt cua đồng đã tách bỏ yếm và mua. Lấy 2 thanh tre cật ghim chéo hình chữ thập ở trên miệng nồi để khi đun sủi búp khoai không bị bồng lên. 

bup-khoai-kho-la-mon-gi-va-cach-che-bien-bup-khoai-kho-the-nao-1546
Một số bước chế biến món búp khoai kho Phú Thọ

Tiếp đó, lấy khoảng một muôi tương ngon hòa với nước lọc rồi cho vào sâm sấp mặt búp khoai. Sau khi đã chuẩn bị xong hết thì cho lên bếp đun với lửa vừa. Khi sủi thì chú ý giảm lửa cho nhỏ chỉ để sủi lăn tăn. Một lưu ý quan trọng, trong quá trình kho búp khoai tuyệt đối không được nhúng đũa vào.

Nếu thấy nước trong nồi cạn, có thể dùng tương pha với mỡ lợi (gọi là nước hàng), thỉnh thoảng múc tưới vào để giữ độ ẩm cho món ăn. Làm như vậy từ 4 đến 5 lần là chín. Lúc này, có thể lấy đũa nhúng vào để kiểm tra độ mặn nhặt và điều chỉnh cho phù hợp với khẩu vị.

Tùy theo nồi búp khoai to hay nhỏ mà cho 1 hay 2 quả dọc đã được nướng chín. Quả dọc rửa sạch vỏ, hạt rồi dằm nhỏ dải lên trên và cho thêm một chút nước hàng vào đun cho đến khi cạn là được.

Sau đó, nhậc nồi búp khoai kho xuống, mở vung cho nguội dần. Khi dùng nhậc ghim ra lấy đũa gắp khéo từng chiếc búp để lên đĩa. Như vậy, búp khoai bên ngoài vẫn săn chắc nhưng bên trong mềm mịn, tỏa ra hương thơm ngậy của cua, dọc và hương vị ngọt ngào của khoai đồng. Ăn vào thật khó quên.

Ngoài chế biến với cua, búp khoai còn có thể nấu với cá, xương sườn, thịt... Mỗi thực phẩm kết hợp cùng búp khoai sẽ mang đến hương vị đậm đà, béo ngậy khác nhau. Và chắc chắn người ăn sẽ phải trầm trồ khen ngon.

Xem thêm: Đến Phú Thọ xem người Mường chế biến món rêu đá: Từ đồ cứu đói thành đặc sản nức tiếng

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Tin liên quan

Thắng dền Hà Giang không đơn thuần là một món ăn, nó còn là văn hóa ẩm thực, là tình người nồng hậu, dung dị nơi cao nguyên đá. Một món đặc sản để du khách ăn một lần là nhớ mãi không quên.

Thắng dền Hà Giang – Đặc sản 'ăn chơi' nơi cao nguyên đá
0 Bình luận

Thịt đông miền Bắc là món ăn luôn được nhắc nhớ mỗi dịp Tết đến xuân về bên cạnh những món ăn đã trở thành truyền thống trong như bánh chưng, dưa hành,…

Thịt đông miền Bắc - Ký ức về một mùa Tết xưa
0 Bình luận

Xưa kia, rêu đá là món cứu đói biết bao đồng bào dân tộc miền núi ở huyện Tân Sơn (Phú Thọ). Còn giờ đây, nó là đặc sản có 1 - 0 - 2. 

Đến Phú Thọ xem người Mường chế biến món rêu đá: Từ đồ cứu đói thành đặc sản nức tiếng
0 Bình luận


Bài mới

Ghé Nha Trang nhất định phải thứ 4 món này

Không chỉ là thiên đường du lịch biển, Nha Trang còn hút khách bởi nền ẩm thực phong phú với những món ăn bình dân, đậm đà vị biển. Nếu đã một lần đến Nha Trang, bạn nhất định phải thứ 4 món: Bánh căn, bánh canh hẹ, bún cá và mì Quảng Nha Trang. 

Quynh Anh
Quynh Anh 10 giờ trước
Chạy dọc Quảng Ngãi ngắm biển, thưởng thức những món đặc sản độc đáo

Hãy bắt đầu hành trình từ đảo Lý Sơn, dừng chân ở biển Mỹ Khê, khép lại chuyến đi ở Sa Huỳnh. Để thấy mỗi nơi ta đến là một mảnh ghép hoàn hảo cho chuyến du lịch Quảng Ngãi hè 2025. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 14 giờ trước
Về Quảng Trị thưởng thức món đặc sản được chế biến tư loài cây hoang dại mọc trên đồi cát

Từ loài cây mọc dại rất nhiều trên đồi cát, người dân Quảng Bình (nay là Quảng Trị) đã kết hợp cùng cá đuối để tạo nên món canh chua cá đuối xương rồng vừa ngon miệng và độc đáo...

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 2 ngày trước
Việt Nam có 22 đại diện lọt vào danh sách '97 món sợi ngon nhất thế giới'

Phở bò, phở gà, phở hải sản, phở chua... là 4 trong số 22 món sợi của ẩm thực Việt Nam được chuyên trang nổi tiếng Taste Atlas đưa vào danh sách "97 món sợi ngon nhất thế giới".

Thu Nga Đỗ
Thu Nga Đỗ 6 ngày trước
Không phải 'cơm gà bà Buội', đây mới là quán ăn khiến Tiktoker Tina Thảo Thi hết lời khen ngợi

Tiktoker Tina Thảo Thi - một trong những nhân vật thường xuyên "review" đã phải trầm trồ khen ngợi hàng cơm gà này, đặc biệt làm khi anh nếm thử nước sốt "thần thánh" ăn kèm cơm.

Quynh Anh
Quynh Anh 7 ngày trước
Gợi ý 6 quán bún bò lâu đời nên thử khi đến Huế du lịch

Dưới đây là 6 quán bún bò chuẩn vị Huế được mở trên 30 năm, có lượng khách đông, gần trung tâm TP Huế và được du khách thập phương thường xuyên ghé đến. 

Mục sở thị quán cà phê 'khách ngừng thương chủ quán ngừng thở' ở Cà Mau

Quán cafe Mộc của vợ chồng anh Dương bỗng trở nên "hot" nhờ những câu đùa hài hước được ghi trên bảng và luôn thay đổi mỗi ngày. Khách đến thưởng thức đồ uống phải gật gù nhận xét "mặn hơn muối biển".

Vì sao bún bò Huế được công nhận là di sản quốc gia?

TP Huế có thêm 2 di sản phi vật thể quốc gia là Di sản "Tri thức dân gian về Bún bò Huế" và Lễ hội mừng lúa mới của đồng bào Cờ Tu. Trong đó, bún bò Huế thực sự là "điểm chạm cảm xúc" văn hóa ẩm thực đặc biệt và tinh thế của vùng đất cố đô.

Vì sao bánh trôi, bánh Trung thu bị liệt vào danh sách 39 món ăn tệ nhất Việt Nam?

Ngoài món tiết canh, "bản đồ ẩm thực" TasteAtlas còn liệt cả bánh trôi, bánh Trung thu vào danh sách "39 món ăn tệ nhất Việt Nam".

6 loại hải sản nhất định phải thử khi đi du lịch biển Đắk Lắk

Sau khi hợp nhất với Phú Yên, Đắk Lắk sẽ có biển. Nếu đi du lịch biển Đắk Lắk, du khách đừng bỏ qua các món ngon được chế biến từ 6 loại hải sản dưới đây nhé!

Michelin Guide gợi ý 7 món ngon, giá hợp lý được các thẩm định viên đánh giá cao

Trong danh sách 63 nhà hàng Việt nhận Bib Gourmand (quán ăn ngon, giá hợp lý) năm 2025, thẩm định viên Michelin chọn 7 món ăn được đánh "nổi bật nhất", gợi ý thực khách nên thử. 

Muốn trải nghiệm ẩm thực Huế đích thực, du khách nhớ ghé 12 quán này

Ẩm thực Huế rất đa dạng, có quán lâu năm nhưng cũng có quán mới mở. Để thưởng thức ẩm thực Huế đích thực thì du khách nên lưu lại ngay 12 quán này nhé!

Đặc sản Quảng Ninh có hình hài kỳ dị nhưng khi xào với su hào lại trở thành món ngon bất bại, ai ăn cũng gật gù khen ngon

Con bông thùa chính là loài hải sản sở hữu vẻ ngoài kỳ dị. Nhưng với người Quảng Ninh, nó là món quà quý từ biển cả, mang giá trị dinh dưỡng cao khi được chế biến thành món ăn. 

Review đồ ăn ngon, rẻ ở An Giang

Mỗi lần đi chơi thì thứ tôi tâm đắc nhất là đồ ăn địa phương. Cứ đến Long Xuyên và Châu Đốc lại phải ăn đủ món, vì đồ ăn ở đây ngon, rẻ. 

3 món Việt Nam lọt top top món trộn ngon nhất thế giới

Phở trộn, nộm và bò tái chanh của Việt Nam đã lọt vào danh sách 100 món trộn có rau củ ngon nhất thế giới. 

Mục sở thị quán cơm sườn gia truyền 3 đời hút khách ở TP. HCM

Nằm nép mình trên vỉa hè đường Cô Giang (Quận 1, TP.CKM), không biển hiệu, không quảng cáo nhưng quán cơm sườn gia truyền 3 đời của vợ chồng ông Phong, bà Thanh lúc nào cũng tấp nập khách ra vào.

Đề xuất