Khám phá Dinh thự Vua Mèo – Ngôi nhà quyền quý và bí ẩn bậc nhất Hà Giang

Dinh thự Vua Mèo ở đâu?

Dinh thự Vua Mèo (Dinh thự họ Vương) là một căn nhà cổ tọa lạc tại thung lũng Sà Phìn, xã Lũng Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Công trình này được xây dựng trên quả đồi hình con rùa, xung quanh có núi bao bọc, cách trung tâm thành phố khoảng 125km và cách cao nguyên đá Đồng Văn chỉ 15km.

Dinh thự cổ này là của ông Vương Chính Đức, sinh năm 1865, được người H’Mông gọi là Vàng Dúng Lùng. Vương Chính Đức từng tham gia vào tổ chức Hươu nai của người H’Mông để chống lại quân Cờ Đen (Trung Quốc). Trong quá trình chiến đấu, ông được người H’Mông suy tôn làm thủ lãnh, gọi là Vua H’Mông hay Vua Mèo. Cũng vì thế mà nơi ở của ông được người dân gọi là Dinh thự Vua Mèo.

Lịch sử xây dựng dinh thự Vua Mèo

Dinh thự Vua Mèo được xây dựng vào năm 1898, mãi đến năm 1907 là 9 năm sau mới hoàn thành. Quá trình xây dựng dinh thự tiêu tốn một khoảng tiền khổng lồ khoảng 15 vạn đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương với 150 tỷ VNĐ ngày nay.

Không phải ngẫu nhiên mà Vua Mèo cho xây dựng dinh thự tại thung lũng Sà Phìn. Năm 1890, khi có ý định xây dựng dinh thự, Vương Chính Đức đã cho người đi mời thầy địa lý người Hán tên Trương Chiếu từ Trung Quốc sang. Sau khi đi khắp đất Đồng Văn, Trương Chiếu mới chốt chọn Sà Phìn làm nơi dựng nhà cho họ Vương. Theo lời Trương Chiếu nói, ở thung lũng Sà Phìn nổi lên một quả đồi hình con rùa tượng trưng cho thần kim quy, xung quanh là núi non bao bọc. Nếu xây dựng dinh thự trên mảnh đất ấy thì họ Vương nhất định sẽ giàu sang phú quý đời đời.

Khi Trương Chiếu chốt chọn nơi xây dựng xong, Vương Chính Đức liền giao cho ông Hoàng – mưu sĩ người kinh gốc Nam Đinh và ông Cử Chúng Lù – người phụ trách đội quân H’Mông, nghiên cứu, phác họa tòa tòa dinh thự. Sau đó, họ Vương tiếp tục cho mời Tống Bách Giao, một người Hà ở tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) sang thầu, thiết kế và thi công công trình. Vì thời ấy công cụ còn thô sơ nên công trình hoàn toàn được xây dựng bằng sức người.

Nhờ lịch sử lâu đời và giá trị văn hóa, năm 1993 sau gần 1 thế kỷ tồn tại, dinh thự Vua Mèo đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích quốc gia.

Khám phá dinh thự Vua Mèo

Nét kiến trúc độc đáo của Dinh thự Vua Mèo

Toàn bộ dinh thự Vua Mèo có diện tích gần 3.000m2, được xây dựng theo kiểu pháo đài phòng thủ, bao quanh bởi đường đá dày 60-70m. Trải qua hơn trăm năm tồn tại dinh thự vẫn giữ được nét kiến trúc độc đáo, hòa trộn bởi 3 nền văn hóa Mông, Pháp và Trung Quốc. Dù được xây trên khu đất rộng lớn nhưng Dinh thự Vua Mèo không hề to lớn, đồ sộ như nhiều người vẫn hình dung. Bởi toàn bộ dinh thự được cấu tạo từ những phân khu nhủ, mang nét giản dị, mộc mạc của nét kiến trúc dân gian, uyển chuyển, nhịp nhàng. Được thiết kế theo nguyên tắc trong thấp ngoài cao càng khiến cho tổng thể dinh thự Vua Mèo càng trở nên gần gũi với cảnh vật thiên nhiên xung quanh.

Công trình dinh thự họ Vương gồm 4 căn nhà ngang, 6 căn nhà dọc chia làm 3 khu vực tiền dình (dành cho lính canh và người hầu), trung dinh và hậu dinh (nơi ở và nơi làm việc của các thành viên trong gia tộc họ Vương) với 64 buồng nhỏ chia thành 2 tầng.

Trước cửa tiền dinh có 2 câu đối “Gia tích thiện hiền nhân xuất nhập. Môn phong lưu quý khách vãng lai” (Nhà quý hiền, người vào ra. Cửa phong lưu, khách lui tới). Sân giữa tiền dinh có tấm biển sơn son thiếp vàng với dòng chữ hán “Biên chính khả phong” (Chính quyền biên cương vững mạnh),do vua Khải Định nhà Nguyễn phong tặng.

Tường của dinh thự được xây bằng đá xanh, mái vách được làm bằng gỗ thông, còn phần nói thì làm từ đất nung. Lối dẫn vào nhà được xây bằng những phiến đá hoa cương, chạm khắc hoa văn tỉ mỉ. Cho đến tận ngày nay, dinh thự Vua Mèo là một trong số ít những công trình đáp ứng tất cả yêu cầu về nơi ở, sinh hoạt, làm việc và là căn cứ phòng thủ khi có chiến sự xảy ra.

Nội thất đậm nét văn hóa trong dinh thự Vua Mèo

Tồn tại hơn 100 năm nay nhưng đa số nội thất, vật dụng gắn liền với Vua Mèo khi còn sống đều được lưu giữ, bảo quản tốt đến tận ngày nay. Duy chỉ có một số ghế và đồ gỗ được làm bằng thông đá đã được nhà nước thay đổi bằng gỗ lim và gỗ nghiến để không bị mai mọt, hư hỏng theo thời gian.

Bên trong dinh thự, các cấu kiện gỗ đều mang đậm bản sắc văn hóa địa phương với những chạm khắc hình hoa đào, hoa anh túc,… Trụ nhà cũng được chế tác sao cho giống nhất với quả cây thuốc phiện, loại cây đã nuôi sống, xây dựng nên cơ nghiệp của Vua Mèo ngày ấy.

Ngoài những nét văn hóa người Mông, trong dinh thự cũng có một số vật dụng bị ảnh hưởng bởi phương tây như bồn tắm sữa dê bằng đá, cửa sổ chớp kính bên cạnh lò sưởi hay lối ra vào cũng được làm bằng đá hoa cương kết nối bằng khung sắt mang đậm chất kiến trúc Pháp.

Những giai thoại bí ẩn xoay quanh dinh thự Vua Mèo

Không chỉ nổi tiếng với công trình kiến trúc độc đáo, những giai thoại bí ẩn xoay quanh dinh thự họ Vương cũng có sức hấp dẫn kỳ lạ với những du khách ghé đến.

Ngoài giai thoại về chuyện Vua Mèo cho người sang tận Trung Quốc để tìm thầy phong thủy xem đất để xây dựng dinh thự thì còn có một giai thoại bí ẩn liên quan đến Vua Mèo Vương Chí Sình (con trai Vương Chính Đức). Chuyện kể rằng, nhà họ Vương đời thứ 2 bị một thầy phong thủy người Hán yểm bùa suýt chút nữa thì không có người nối dõi tông đường, tuyệt tử tuyệt tôn. Một ngày nọ, Vương Chính Sình đang khỏe mạnh bỗng mắc chứng đau lưng, khiến việc vận động, đi lại hết sức khó khăn. Dù đã thử qua rất nhiều bài thuốc, được nhiều thần y thăm khám nhưng đều không khỏi.

Bỗng một hôm, ông thầy người Hán tới nhà chơi thì phán rằng hộ của cha ông đang chôn trên lưng rồng, có tội nên bị bề trên quở trách, gia đạo cũng vì thế mà không được bình yên. Tin lời, Vua Mèo đã cho người di dời mộ cha đến một địa điểm khác. Nhưng nào ngờ người Hán kia không hề có ý tốt, sử dụng lòng tin của Vương Chính Sình để yểm bùa, chơi xấu. Cũng vì thế mà những người vợ đầu tiên của Vua Mèo đều không thể sinh được con. Mãi đến khi Vương Chính Sình cao tuổi, lấy người vợ thứ 4 thì mới có được một người con trai duy nhất, đặt tên là Vương Duy Thọ.

Những lưu ý khi đến tham quan dinh thự Vua Mèo

Để có một chuyến tham quan dinh thự Vua Mèo tại Hà Giang thuận lợi, bạn hãy lưu ý một số điều sau:

• Không nên chạm vào hiện vật: Vì dinh thự Vua Mèo là di tích văn hóa thuộc quyền sở hữu của nhà nước nên khi đến tham quan bạn đừng nên sờ mó, động vào các hiện vật nhé.
• Không gây ồn ào, náo loạn: Vì đây là khu di tích trang nghiêm, rất đông du khách ghé đến tham quan mỗi ngày nên việc cười nói quá to sẽ gây ảnh hưởng đến mọi người xung quanh.
• Di chuyển cẩn thận trên đoạn đường đến dinh thự: Vì địa hình cao nguyên Đồng Văn khá dốc, có nhiều đoạn đường khúc khủy, quanh co. Nếu có ý định chạy xe máy đến dinh thự bạn nên kiểm tra xe trước khi xuất phát và chạy xe chậm qua những đoạn đường khó.

Hy vọng với những thông tin chia sẻ trên đây bạn sẽ có cho mình một chuyến du lịch Hà Giang, khám phá Dinh thự Vua Mèo thật trọn vẹn và ý nghĩa nhé!

Xem thêm: Thắng dền Hà Giang – Đặc sản "ăn chơi" nơi cao nguyên đá