Trẩy hội chùa Hương – Hành trình về miền đất Phật

Hằng năm, cứ mỗi độ xuân về, hàng triệu Phật tử, du khách thập phương lại cùng nhau tham dự lễ hội chùa Hương, chiêm bái miền đất Phật để cầu may mắn, bình an.

Diệu Nguyễn Theo dõi

Lễ hội chùa Hương được tổ chức ở đâu?

Lễ hội chùa Hương là một trong những lễ hội xuân lớn nhất khu vực miền Bắc, được tổ chức hằng năm ở khu danh thắng chùa Hương hay còn gọi là Hương Sơn, thuộc Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-3-1724
Lễ hội chùa Hương diễn ra từ tháng 1 đến tháng 3 âm lịch

Khu danh thắng chùa Hương được ví như khu phức hợp giữa tôn giáo và văn hóa vì tập trung rất nhiều ngôi chùa Phật giáo, đền thờ các thần long nhãn cũng và tín ngưỡng nông nghiệp. Trung tâm của nơi đây là chùa Hương trong động Hương Tích hay còn được gọi với cái tên là chùa Trong.

Lễ hội chùa Hương diễn ra khi nào?

Lễ hội chùa Hương diễn ra từ tháng 1 đến tháng 3 âm lịch. Ngày khai hội chính thức là vào mùng 6 âm tháng giêng. Lễ hội kéo dài trong 3 tháng, nhưng thời điểm được nhiều Phật tử và người dân thập phương ghé đến đông đảo nhất là từ rằm tháng Giêng đến 18 tháng Chạp âm lịch.

Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ hội chùa Hương

Nói đến nguồn gốc của lễ hội chùa Hương phải nói đến mối quan hệ gắn kết giữa chùa Hương với tín ngưỡng dân gian thờ bà Chúa Ba. Theo truyền thuyết, vào thế kỷ thứ nhất ở vùng đất có công chúa Diệu Thiện – tục gọi là chúa Ba ứng thân của Bồ Tát Quán Thế Âm. Sau 9 năm tu hành, công chúa đắc đạo thành Phật đi cứu độ chúng sinh vào một ngày mùa xuân trăm hoa đua nở, đó cũng là ngày Phật Đản hiện nay (được xác định là ngày 19/2 âm lịch). Nên cứ đến độ xuân về, người dân và Phật tử khắp nơi sẽ tìm về đây để dâng lễ Bà Chúa Ba, hành hương lễ chùa, chiêm bái, cầu bình an và thưởng ngoạn danh thắng Hương Sơn.

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-1-1724
Đến năm 1896 lễ hội chùa Hương mới chính thức được tổ chức với quy mô lớn

Ngoài sự tích trên, nguồn gốc của lễ hội chùa Hương còn liên quan đến chuyến tuần du Trấn Sơn Nam của Chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm vào tháng 3 năm 1770 (năm Canh Dần). Khi ấy, Chúa đã vào động Hương Tích để thắp hương, vãn cảnh. Sau khi chiêm ngưỡng vẽ đẹp của nơi đây, Chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm đã đề lên vách đá trước cửa động Hương Tích 5 chữ “Nam Thiên Đệ Nhất Động”. Vốn dĩ đây đã là nơi linh địa, nay lại được Chúa ca ngợi nên càng thêm phần đắc địa, cũng từ đó nơi đây trở thành địa điểm tôn giáo lớn của người Việt xưa, là nơi nhân dân tìm đến để cầu bình an, may mắn. Tuy nhiên, thời ấy người dân chỉ đến vãn cảnh chùa nhỏ lẻ chứ không mở lễ hội lớn. Mãi đến năm 1896 niên hiệu Thành thái năm thứ 8, lễ hội chùa Hương mới chính thức được tổ chức với quy mô lớn sau ngày khai sơn của làng Yến Vỹ vào mùng 6 tháng Giêng.

Không chỉ được biết đến như một lễ hội du xuân thông thường của vùng đất “linh sơn phức đại”, lễ hội chùa Hương còn mang đậm nét đẹp văn hóa tâm linh, tín ngưỡng của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Ý nghĩa của lễ hội chùa Hương được thể hiện rõ nét thông qua 2 hoạt động chính là phần lễ và phần hội. Phần lễ là nghi thức giao tiếp, thể hiện sự tôn kính đối với thần linh, mang đậm nét tín ngưỡng thờ cúng của tổng thể tôn giáo Việt Nam bao gồm cả Nho giáo, Đạo giáo và Phật giáo. Còn phần hội là sự giao thoa của văn hóa dân tộc và sự hòa hợp của con người đối với thiên nhiên, cũng như tinh thần đoàn kết, đồng lòng của người dân ở khắp mọi miền đất nước.

Kinh nghiệm trẩy hội chùa Hương

Cách di chuyển đến chùa Hương

Chùa Hương cách trung tâm Hà Nội khoảng 62 km về phía Tây Nam, thuộc xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức. Bạn có thể di chuyển đến chùa Hương bằng nhiều phương tiện như xe máy, ô tô, xe bus.

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-4-1725
Sơ đồ tham quan chùa Hương
  • Nếu lựa chọn di chuyển bằng xe máy, bạn có thể đi từ đường Nguyễn Trãi, đi thẳng đến Hà Đông rồi đến ngã ba Ba Lan, sau đó rẽ trái sang Vân Đình và tiếp tục đi tiếp 40km đến Tế Tiêu rồi rẽ trái để đến chùa Hương. Khi đi, bạn có thể tra Google maps để di chuyển dễ dàng hơn.
  • Nếu lựa chọn di chuyển bằng ô tô, bạn có thể đi theo tuyến đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Rẽ đến Đồng Văn, rồi tiếp tục đến quốc lộ 38 qua chợ Dầu để đến chùa Hương.
  • Nếu di chuyển bằng xe bus, bạn có thể bắt các tuyến 211 (bến xe Yên Nghĩa đi Tế Tiêu), tuyến 78 (bến xe Mỹ Đình đi Tế Tiêu), tuyến 75 (bến xe Yên Nghĩa đi Tế Tiêu).

Giá vé tham quan chùa Hương

Giá vé tham quan thắng cảnh: 80.000 đồng/người (giá vé bao gồm vé vào chùa Hương và tham quan 21 địa điểm di tích tại chùa).

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-5-1725
Các loại giá vé khi đến chùa Hương tham quan

Vé đò chùa Hương: 50.000 đồng/người (giá vé khứ hồi áp dụng cho tuyến tham quan Đền Trình – chùa Thiên Trù – động Hương Tích)

Vé cáp treo đến chùa Hương: 180.000 đồng/người lớn và 120.000 đồng/người đối với trẻ em (giá vé khứ hồi).

Các tuyến tham quan chùa Hương

Căn cứ theo sự phân bố các điểm di tích thắng cảnh, đến tham quan lễ hội chùa Hương, du khách có thể đi theo 3 tuyến sau:

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-2-1726
Tuyến tham quan quần thể chùa Hương là được du khách lựa chọn nhiều nhất
  • Tuyến thứ nhất: Tuyến tham quan quần thể chùa Hương – Hương Tích

Sẽ bao gồm: Đền Trình – Chùa Thiên Trù – Động Tiên Sơn – Chùa Giải  Oan - Đền Cửa Võng - Động Hương Tích – Động Hinh Bồng – Động Đại Binh. Đây là tuyến tham quan được nhiều du khách lựa chọn nhất khi đến  lễ hội chùa Hương, bởi với tuyến này du khách có thể đi hết được những ngôi chùa chính và linh thiêng nhất tại chùa Hương.

  • Tuyến thứ hai: Tuyến Thanh Sơn Hương Đài

Sẽ bao gồm: Chùa Thanh Sơn - động Hương Đài - chùa Vân Động Long Vân - chùa Cây Khế

  • Tuyến thứ ba: Tuyến Tuyết Sơn

Sẽ bao gồm: Đền Trình - Chùa Tuyết Sơn – Chùa Bảo Đài - Động Ngọc Long – Chùa Cá

Nghi thức lễ hội chùa Hương

Nghi thức khai sơn (lễ mở cửa rừng)

Nghi thức khai sơn là một trong những phần quan trọng nhất của lễ hội chùa Hương. Vào sáng sớm ngày khai hội (mùng 6 tháng Giêng), các vị sư trong chùa sẽ tiến hành lễ khai mở cửa rừng, báo hiệu mùa lễ hội chính thức bắt đầu. Nghi thức này là để cho mọi người cầu nguyện và tạ ơn các vị thần núi, mong ước cho một năm mới mùa màng bội thu, thuận lợi, an lành.

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-6-1726
Nghi thức lễ  khai sơn tại chùa Hương được diễn ra rất trang trọng

Nghi thức lễ được diễn ra trang trọng, sau khi dâng lên một số lễ vật gồm đền, hoa, nến, đồ chay, trái cây sẽ có hai tăng ni được cử mặc áo cà sa, mang đồ lễ dâng đàn và cúng kiếng. Tiếng chuông chùa réo rắt, hòa với khung cảnh khói hương nghiêm trang, tạo nên bầu không khí linh thiêng đầy uy nghiêm. Trong không gian tâm linh ấy, các nhà sư, ban tổ chức, Phật tử và người dân sẽ gửi gắm lời nguyện cầu bình an cho năm mới.

Nghi lễ dâng hương

Nghi lễ dâng hương được xem là hoạt động mang tính tâm linh sâu sắc trong lễ hội chùa Hương. Mỗi Phật tử, du khách khi ghé đến chùa Hương vào dịp lễ hội đều mong muốn được thực hiện nghi lễ này để bày tỏ lòng thành kính đối với Đức Phật và các vị thần linh.

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-7-1727
Người dân tham gia nghi lễ dâng hương tại chùa Hương

Mọi người sẽ chuẩn bị những bó hương thật đẹp cùng với lễ vật như hoa quả, đèn, nến,… dâng lên để thê rhienej lòng thành, sự tôn kính đối với các vị thật, đồng thời cũng là để cầu nguyện cho một năm mới tốt lành, bình an đến với bản thân và gia đình.

Hoạt động trẩy hội trong lễ hội chùa Hương

Sau các nghi lễ chính, các tín đồ và khách du lịch có thể tham gia vào các hoạt động trẩy hội rộn ràng, sôi nổi và đầy màu sắc tại lễ hội chùa Hương. Có rất nhiều hoạt động văn hóa dân gian thú vị ở phần lễ hội để du khách có thể tham quan và tham gia như múa lân, múa rồng, múa rối nước, hát chèo, diễn xướng,…

le-hoi-chua-huong-dien-ra-khi-nao-va-le-hoi-chua-huong-co-gi-dac-sac-9-1728
Lễ hội chùa Hương có rất nhiều hoạt động thú vị để du khách tham gia

Ngoài tham gia các hoạt động, du khách còn có thể ghé đến các gian hàng ẩm thực để thưởng thức đặc sản vùng miền và ghé đến các gian hàng đặc sản địa phương, sản phẩm thủ công mỹ nghệ để tham quan, mua sắm.

Những lưu ý khi đi trẩy hội chùa Hương

Để có cho mình một chuyến trẩy hội chùa Hương ý nghĩa, trọn vẹn du khách nên lưu ý một số điểm sau đây:

  • Trang phục: Đền chùa là chốn linh thiêng nên khi đến đây du khách nên lựa chọn những trang phục kín đáo, lịch sự, phù hợp với văn hóa đền chùa để tránh phản cảm. Ngoài ra, việc trẩy hội tại chùa Hương cũng phải đi bộ, leo bậc nhiều vì thế du khách nên lựa chọn cho mình những đôi giày, dép thoải mái, phù hợp với việc di chuyển.
  • Để tránh trường hợp bị ép giá, chặt chém du khách nên chủ động chuẩn bị lễ vật tại nhà để không bị cập rập khi đến cúng viếng tại chùa Hương.
  • Chùa Hương vào mùa lễ hội rất đông đúc, du khách nên chủ động bảo quản tài sản cá nhân để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Hy vọng với những thông tin Người du lịch chia sẻ trên đây, du khách sẽ có cho mình một chuyến trẩy hội chùa Hương đầu năm thật nhiều niềm vui và trải nghiệm thú vị!

Xem thêm: Lễ hội Bắc Ninh – Về vùng Kinh Bắc trẩy hội mùa xuânLễ hội Bắc Ninh – Về vùng Kinh Bắc trẩy hội mùa xuân

Tin liên quan

Lễ hội xuân đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh của nhân dân Phú Thọ. Các lễ hội được tổ chức vào dịp đầu năm nhằm tôn vinh các bậc tiền nhân có công dựng nước, giữ nước...

Du xuân 2025: Về miền di sản Phú Thọ hòa mình vào các lễ hội truyền thống đặc sắc 
0 Bình luận

Lễ hội chùa Hàm Long Bắc Ninh diễn ra từ ngày 23 đến 25 tháng Giêng, vì thế, đây là cơ hội lý tưởng để du khách thập phương đến du xuân vãn cảnh và giải mã thắc mắc về nơi được mệnh danh là "đệ nhất nhốt trùng".

Kinh nghiệm du xuân dự lễ hội chùa Hàm Long - cổ tự linh thiêng hơn 1000 năm tuổi
0 Bình luận

Cứ mỗi độ Tết đến xuân về là Phật tử, du khách thập phương lại nô nức tham dự lễ hội Yên Tử (Quảng Ninh) với mong cầu bình an, may mắn cho bản thân và gia đình.

Nô nức trẩy hội Yên Tử mùa xuân - “Kinh đô” Phật giáo của Việt Nam
0 Bình luận


Bài mới

7 Làng chài tuyệt đẹp bạn nhất định phải ghé đến một lần trong đời

Không chỉ đẹp như tranh vẽ, các làng chài này còn mang trong mình nét văn hóa đặc trưng và cuộc sống bình dị, khiến bất kỳ ai cũng phải si mê ngay từ lần đầu ghé thăm.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 19 giờ trước
Tiên Sa Show – Siêu phẩm vũ nhạc kịch đương đại tại Đà Nẵng

Là 1 trong 2 điểm đến văn hóa - giải trí mới nhất tại Đà Nẵng, Tiên Sa Show đang trở thành lựa chọn không thể bỏ lỡ với bất kỳ ai muốn khám phá vẻ đẹp văn hóa địa phương bằng cách hiện đại và độc đáo nhất.

Hồng Anh
Hồng Anh 2 ngày trước
Đi một ngày địa đạo, thấm 'một đời' lịch sử

Đi địa đạo Củ Chi đi em, để tận mắt thấy đất thép khiến cả thế giới phải ngả mũ thán phục, để thấy hòa bình quý giá đến nhường nào!

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 2 ngày trước
Cẩm nang khám phá ốc đảo Robinson Nha Trang

Mới chỉ được biết đến trong vài năm trở lại đây nhưng đảo Robinson Nha Trang đã trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách. Nơi đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn trải nghiệm vẻ đẹp hoang sơ, tận hưởng bầu không khí yên bình.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 2 ngày trước
Cầu vòm Đồn Cả - 'cổng trời' thơ mộng dưới chân đèo Hải Vân

Cầu vòm Đồn Cả được thiết kế tạo thành các khoang mái vòm với những cột đá chống sừng sững. Cầu bắc ngang qua con suối nhỏ cùng đường ray uốn lượn đâm về phía núi tựa như "cổng trời" nhìn ra thảm xanh trùng điệp của đèo Hải Vân... 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Cô gái Tày đưa khách Tây về bản cuốc đất trồng rau để “chữa lành”

Nhờ tư duy du lịch trải nghiệm mới lạ, cô gái Tày đã đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình và giúp bà con bản nghèo Yên Bái có thêm công ăn việc làm, phát triển kinh tế.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 3 ngày trước
Chư Mư - cung trekking 'dị biệt' giữa rừng xanh đại ngàn 

Nếu bạn đã từng đi qua Tà Năng - Phan Dũng, chinh phục Tà Chì Nhù săn mây hay đắm mình trong cảnh núi non của Kỳ Quan San... thì Chư Mư là một "cú twist" đầy bất ngờ - cung trekking khó top đầu Việt Nam, mang màu sắc rất riêng. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Côn Đảo lần đầu mở tour bảo tồn rùa biển

Tour bảo tồn rùa biển tại Vườn Quốc gia Côn Đảo được chia thành 10 đợt, bắt đầu từ ngày 1/6 đến hết ngày 10/9 với 3 lịch trình trong 5, 7 hoặc 10 ngày tùy nhu cầu của du khách.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 4 ngày trước
Top 7 lăng tẩm đẹp nhất ở Huế, bạn có thể ghé thăm vào dịp 30/4 - 1/5

Nếu có ý định đến Huế vào dịp 30/4 - 1/5 thì bạn đừng bỏ qua top 7 lăng tẩm này nhé. Đây là địa điểm giúp bạn tìm hiểu về lịch sử thời Nguyễn và chụp những bức hình đẹp. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Đến Suối Tía để 'chạm' vào một Đà Lạt nguyên bản

Suối Tía lúc sáng sớm sương mù giăng kín mặt nước, cuốn vào thân những cây chò trụi lá mọc lên giữa lòng hồ đẹp tựa chốn bồng lai tiên cảnh...

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Đảo Bé Lý Sơn - 'Maldives' xinh đẹp của riêng người Việt

Đảo Bé Lý Sơn sở hữu cảnh sắc thơ mộng, hoang sơ cùng những vách đá trầm tích núi lửa hàng triệu năm... Chính vì thế, nơi đây mang đến sức hút đặc biệt với những tín đồ mê xê dịch. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 5 ngày trước
'Làng nguyên thủy' Hang Táu - nơi người H'Mông 'trốn' cả thế giới

Hang Táu là ngôi làng nhỏ, nơi bà con dân tộc H'Mông sinh sống. Nơi đây rất hoang sơ, không đèn điện, không internet, không sóng điện thoại...

Một chuyến phượt đêm Hà Nội

Ai trong đời cũng nên trải nghiệm một lần cảm giác "săn vẻ đẹp không ngủ của Thủ đô". Rủ ngay bạn bè phượt đêm Hà Nội với lịch trình dưới đây nhé!

Hoa gạo chùa Thầy: Bung sắc rực rỡ bên cổ tự ngàn năm tuổi

Cây hoa gạo cổ thụ trước sân chùa Thầy (huyện Quốc Oai, Hà Nội) đã nở rực rỡ, nhuộm đỏ cả một khoảng trời khiến cho không khí nơi đây vốn linh thiêng lại thêm phần mơ mộng.

Ngẩn ngơ trước vẻ đẹp của Công viên đá Ninh Thuận

Có những nơi không cần cầu kỳ, chỉ cần thiên nhiên là đủ đẹp. Công viên đá – một góc nhỏ ở Ninh Thuận, nơi núi và biển gặp nhau trong sự hoang sơ nhất.

Nô trức trẩy hội đua thuyền truyền thống hơn 600 năm tại làng Đăm Tây Tựu

Lễ hội đua thuyền làng Đăm, Tây Tựu, Hà Nội là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của cộng đồng dân cư ven đô

Đề xuất