Chợ Lùi, Hà Giang: Nơi thời gian hóa đá, văn hóa thành linh hồn

Hà Giang không chỉ có những cung đường uốn lượn, những triền đồi tím rịm màu tam giác mạch... Hà Giang còn có chợ Lùi - một phiên chợ không có ngày cố định, nơi thời gian hóa đá, văn hóa thành linh hồn.

Mai Anh Nguyễn Theo dõi

Giữa bạt ngàn đá xám và mây trắng miền cực Bắc Hà Giang, có những phiên chợ không theo lịch cố định, không vội vã chạy theo nhịp sống hiện đại. Người ta gọi đó là chợ lùi – nơi thời gian bước chậm, nơi văn hóa không chỉ được giữ gìn, mà còn thấm sâu vào máu thịt con người.

Chợ lùi – Phiên chợ ngược dòng thời gian

Không giống miền xuôi, nơi chợ họp theo ngày cố định trong tuần, chợ lùi Hà Giang lại diễn ra theo một cách rất riêng: mỗi tuần lùi lại một ngày so với tuần trước, tạo nên một nhịp điệu vừa linh hoạt, vừa huyền bí.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-0-1504
Chợ Lũng Phìn (Hà Giang)

Lịch chợ dựa trên chu kỳ âm lịch và vòng quay của 12 con giáp, là cách để người vùng cao kết nối với trời đất – như thể từng phiên chợ là một mắt xích trong chuỗi luân hồi của thời gian và ký ức. Ở đó, ngày tháng không được đo bằng đồng hồ, mà bằng nhịp chân người đi chợ, bằng tiếng khèn vọng về từ triền núi.

Một phiên chợ – Một bức tranh sống

Đến chợ lùi không chỉ để mua bán. Đó là nơi sắc màu thổ cẩm nở rộ trên lưng áo, nơi tiếng cười lảnh lót chen giữa tiếng ngựa hí, tiếng gọi nhau từ triền dốc vọng xuống phiên chợ. Mỗi người đi chợ mang theo một phần văn hóa, và rồi giữa chợ, những mảnh ghép ấy hòa vào nhau, thành một bức tranh hoàn chỉnh của đời sống miền biên viễn.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-9-1505
Không chỉ là những cuộc mua bán, chợ Lùi còn là văn hóa, bản sắc của người đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Giang

Trang phục: Váy áo xòe rực rỡ của người Mông, khăn vấn cầu kỳ của người Dao, ánh bạc trên cổ người Lô Lô… tạo nên một sàn diễn thời trang không lời giữa núi đồi.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-6-1508

Ẩm thực: Mùi thắng cố nồng nàn, tiếng lách cách rượu ngô rót vào bát, món mèn mén thơm mùi ngô xay – tất cả gợi lên hương vị của núi rừng, đậm đà mà khó quên.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-5-1509

Giao lưu: Tiếng khèn ai đó gọi bạn tình, ánh mắt e thẹn dưới vành nón lá, những đôi trẻ nép bên nhau trong sương sớm – chợ cũng là nơi tình yêu nảy nở, là cầu nối giữa trái tim và những điều chưa từng dám nói.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-4-1510

Gặp gỡ: Không hẹn mà gặp, những người ở bản xa gùi hàng về trao tay nhau nụ cười, đôi lời hỏi thăm, vài chiếc bánh làm quà. Chợ không chỉ kết nối hàng hóa, mà còn kết nối người với người.

Một số phiên chợ lùi nổi bật ở Hà Giang

Mỗi phiên chợ có một nhịp riêng – gắn với cộng đồng, phong tục và không gian địa phương:

Chợ Phó Bảng: Gần ngã ba Sủng Là, họp ngày 6, 12, 18, 24, 30 (dương lịch) và các ngày Tý, Ngọ (theo 12 con giáp).

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-7-1507

Chợ Phố Cáo: Tổ chức ở rìa thị trấn, họp ngày 4, 10, 16, 28 và các ngày Thìn, Tuất.

Chợ Sà Phìn: Ngay cổng dinh thự họ Vương – dòng họ từng một thời cai quản cả vùng, họp ngày 5, 11, 17, 23, 29 và các ngày Tỵ, Hợi.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-3-1510

Chợ Lũng Phìn: Thuộc Đồng Văn, họp ngày 2, 8, 14, 20, 26 và các ngày Dần, Thân.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-1-1511

Mỗi chợ là một “bảo tàng sống” của đời sống dân tộc, nơi mà du khách không chỉ tham quan, mà còn được chạm vào linh hồn vùng cao.

Về Hà Giang, hãy đi chợ lùi ít nhất một lần

Không cần tìm kiếm điều kỳ vĩ, đôi khi chỉ là một buổi sáng lững thững theo chân người bản địa xuống chợ, nghe tiếng ngựa thở, hít đầy ngực mùi sương đá, và để lòng mình lắng lại.

cho-lui-la-gi-va-cho-lui-ha-giang-co-gi-dac-sac-2-1511

Chợ lùi không bán thời gian, nhưng lại lưu giữ ký ức. Không treo biển “bảo tồn văn hóa”, nhưng từng bước chân, từng gian hàng đều là di sản sống động.

(Ảnh: Lê Hữu Ái)

Xem thêm: Khám phá văn hóa dân tộc Pu Péo - một trong những dân tộc ít người nhất Việt Nam

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Tin liên quan

Dưới đây là gợi ý lịch trình Hà Giang 4N3Đ kết hợp tham quan các ngôi làng đẹp xinh đẹp giúp du khách trải nghiệm trọn vẹn cảnh sắc thiên nhiên, văn hóa bản địa.

Gợi ý lịch trình Hà Giang 4N3Đ kết hợp tham quan 9 ngôi làng đẹp như tranh vẽ
0 Bình luận

Hà Giang – mảnh đất địa đầu Tổ quốc không chỉ nổi tiếng với phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ tuyệt đẹp, mà còn khiến du khách nhớ mãi không quên bởi những ngôi làng đẹp như tranh vẽ, nơi lưu giữ nét văn hóa đặc trưng của đồng bào các dân tộc vùng cao.

9 ngôi làng đẹp như tranh vẽ tại Hà Giang
0 Bình luận

"Khi đặt chân đến Hà Giang, mình không kìm nén được cảm xúc mà phải hét lên: Hà Giang đẹp đ.i.ê.n....".

Ký ức Hà Giang sau một chuyến đi vô cùng ý nghĩa
0 Bình luận


Bài mới

'Buồn, bực, bụi, bẩn' - 4 chữ gắn mác xấu xí cho một vùng đất từ 'tỉnh nhỏ và nghèo' lột xác thành điểm đến thân thiện nhất thế giới

Từ vùng đất bị lãng quên, gắn liền với "4B" -"buồn, bực, bụi, bẩn", Ninh Bình mạnh mẽ trỗi dậy trở thành điểm đấn tuyệt vời nhất thế giới. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 20 giờ trước
Chuyện ít biết về hòn đảo du lịch duy nhất được đặt tượng Bác Hồ khi Người còn sống

Ít ai biết rằng giữa muôn trùng sóng nước của vùng biển Đông Bắc, trên huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) có một tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng đặc biệt - tượng Bác duy nhất được dựng khi Người còn sống. Và bức tượng đã trở thành niềm tự hào thiêng liêng của người dân vùng đảo biên cương.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 2 ngày trước
Vì sao nên đến các làng chài Bình Định vào mùa không?

Nếu bạn từng ao ước rời nhịp sống hối hả để "sống chậm" với mỗi sớm mai thức dậy cùng tiếng sóng, mỗi chiều thong dong ngắm hoàng hôn cuối chân trời... thì hãy thử đến với các làng chài Bình Định vào mùa khô (tháng 3 đến tháng 8) - thời điểm đẹp nhất trong trong năm.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Đêm Cúc Phương - cả khu rừng hóa thành dải ngân hà

Có những đêm không nằm trong ký ức, mà nằm sâu trong tâm trí - như một ngôi sao nhỏ lặng lẽ sáng mãi. Với tôi, đó là một đêm đầy trải nghiệm ở rừng Cúc Phương.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Vịnh Lan Hạ: 'Thiên đường ngủ quên' chờ được đánh thức

Dẫu không nổi tiếng như "người hàng xóm" vịnh Hạ Long nhưng vịnh Lan Hạ lại sở hữu vẻ đẹp nguyên sơ, bình yên đến lạ - là báu vật thiên nhiên mà bất kỳ ai yêu biển cả cũng muốn ghé thăm một lần.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Đèo Mã Pì Lèng – Huyền thoại trên đá, biểu tượng của ý chí Việt

Người ta gọi Mã Pì Lèng là “huyền thoại trên đá” – bởi chính nơi đây đã viết nên một phần sử thi hiện đại của dân tộc Việt Nam.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 5 ngày trước
Cẩm nang kinh nghiệm tham quan Vườn Quốc gia Cát Bà từ A đến Z năm 2025

Vườn quốc gia Cát Bà không chỉ là khu bảo tồn sinh thái quý giá mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên, trekking, khám phá hệ sinh thái rừng - biển độc đáo bậc nhất Việt Nam.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 6 ngày trước
Mùa nước đổ Tây Bắc: Khi bàn tay con người hóa thành kiệt tác

Người Tây Bắc không chỉ gieo lúa, họ gieo cả sự sống, hy vọng và niềm tin lên những sườn núi đá khô cằn... 

Quynh Anh
Quynh Anh 6 ngày trước
Chuyện ở hòn 2m2/người: Nơi có nhà thổ, 2 nước đánh nhau vì... cá rô

Hòn đảo Migingo có diện tích bằng một nửa sân bóng đá, nằm trong hồ Victoria ở giữa biên giới Uganda và Kenya. Hòn đảo bé tí này có quán bar, hiệu cắt tóc và cả nhà thổ.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 7 ngày trước
Vì sao chùa Quán Sứ được chọn làm nơi tôn trí xá lợi Đức Phật?

Chùa Quán Sứ là địa điểm thứ 3 tại Việt Nam được cung nghinh xá lợi Đức Phật. Đây là ngôi cổ tự linh thiêng hơn 500 năm tuổi và từng đón nhiều nguyên thủ quốc tế đến thăm. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 7 ngày trước
Top 10 hòn đảo Việt Nam nhất định phải đến một lần trong đời

Dưới đây là danh sách TOP 10 hòn đảo đẹp nhất Việt Nam mà bạn nhất định phải đến một lần trong đời, từ những thiên đường biển hoang sơ cho đến những điểm nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế.

Vượt Trung Quốc, tượng Phật cao nhất thế giới dự kiến được xây dựng tại Thanh Hóa

Tôn tượng Phật Đại Nhật Như Lai được xây dựng trên đỉnh núi Nưa, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Dự kiến đây sẽ là tượng Phật lớn nhất thế giới, vượt qua cả tượng Phật ở Trung Quốc.

Sealand - Những chuyện lạ kỳ quặc từ quốc gia tự xưng nhỏ nhất thế giới

Sealand nhỏ bé có rất nhiều chuyện lạ khiến người ta phải tò mò như: Quốc gia tự phong trên pháo đài bỏ hoang; đảo chính "quốc tế" giữa biển khơi; bán tước hiệu quý tộc và quốc tịch qua... internet...

Ninh Đảo – Bình yên vẫy gọi giữa lòng biển xanh

Giữa hàng trăm hòn đảo lớn nhỏ ven bờ miền Trung, Ninh Đảo – một cái tên còn xa lạ với nhiều người – lại đang âm thầm trở thành điểm đến dành cho những ai tìm kiếm sự tĩnh lặng và nguyên sơ giữa lòng biển xanh.

Gợi ý top 20 bãi biển đẹp nhất Việt Nam nên ghé thăm vào mùa hè 2025

Dưới đây là 20 bãi biển đẹp nhất ở Việt Nam nên ghé thăm vào mùa hè 2025, được lựa chọn dựa trên cảnh quan thiên nhiên, trải nghiệm du lịch, và độ nổi tiếng hoặc hoang sơ phù hợp với nhiều kiểu du khách.

Đề xuất