Xuân Ất Tỵ ghé chùa Ngâu chiêm ngưỡng kiến trúc nghìn năm tuổi

Chùa Ngâu là ngôi cổ tự linh thiêng được Lệ Thiên Hoàng hậu cho xây dựng từ thời vua Lý Thần Tông. Đây là nơi thờ Phật và đức tổ Mẫu Ngâu.

Quynh Anh
Quynh Anh 15/01
Theo dõi

Chùa Ngâu ở đâu?

Hà Nội là Thủ đô ngàn năm văn hiến, là vùng đất giàu truyền thống, nơi cuộc sống hiện đại xen lẫn với những giá trị truyền thống. Nằm nép mình bên những con phố tấp nập và hiện đại là hàng ngàn ngôi chùa cổ kính, mang trong mình những truyền thuyết trăm năm. Một trong số những ngôi cổ tự vẫn giữ được vẻ đẹp rêu phong, hào quang nguy nga của thời gian đó là chùa Ngâu - biểu tượng của sự trường tồn và bình yên giữa lòng đô thị náo nhiệt.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-9-1538
Chùa Ngâu là ngôi cổ tự nằm ở ven đô của Hà Nội

Chùa Ngâu nằm sâu bên trong làng Ngâu - một ngôi làng bình yên thuộc thôn Yên Ngưu, xã Tam Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Chùa Ngâu là một phần không thể tách rời của đời sống của nhân dân. 

Gần nghìn năm với bao biến động lịch sử, chùa Ngâu đã trở thành một "nhân chứng" cổ tích cho sự kiên cường, niềm tin son sắt của con người Việt Nam. Dù năm tháng có làm phai mờ những nét khắc họa nhưng không gian thiêng liêng vẫn mãi còn nguyên vẹn sức sống, như đang thì thầm kể lại những câu chuyện của quá khứ huy hoàng.

 Chùa Ngâu và thăng trầm cùng lịch sử dân tộc

Tương truyền, khi Lạc Long Quân chia con, 50 theo cha xuống biển, 50 theo mẹ lên núi. Một trong những người con theo mẹ là Mẫu Liễu Hạnh giáng trần tại thông Yên Ngưu. Khi Mẫu Liễu Hạnh hóa, dân làng lập đền thờ để tưởng nhớ. Sau đó, vua Lý Thái Tổ cho xây dựng chùa Ngâu bên cạnh đền thờ Mẫu Liễu Hạnh. 

Còn theo Tạp chí Nghiên cứu Phật học số 1 năm 2015, chùa Ngâu được xây dựng vào năm 1130, niên hiệu Thiên Thuận 3 dưới đời vua Lý Nhân Tông (1116 - 1138). Vua vốn là một người mộ đạo, được cho là hóa thân của Từ Đạo Hạnh (1072 - 1116).

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-8-1543
Chùa Ngâu được xây dựng dưới đời vua Lý Nhân Tông

Trước kia, làng Ngâu có hai ngoi miếu cổ là miếu Mục Đồng thời đức Tổ Nam Dương (Thủy tổ Thành hoàng thôn Yên Ngưu) và miếu Diệu Linh thờ Hương Từ Thanh Vân Thần Nữ, còn gọi là Tổ Mẫu Ngâu. Tương truyền, chính Hoàng hậu của vua Lý Nhân Tông là Lệ Thiên đã tôn tạo miếu Diệu Linh và đặt tên Hưng Quốc Tự để thờ Phật.

Sang đến thời Lê Trung Hưng, năm 1727 chúa Trịnh Cương ép vua Lê Dụ Tông (1679 - 1731) bỏ con trưởng, lập con thứ Duy Phương làm thái tử. Năm 1729, lại ép vua nhường ngôi cho Thái tử nhưng Cương bỗng chết.  Đến năm 1732, Trịnh Giang truất Duy Phường, đưa Duy Tường lên ngôi tức là Lê Thuần Tông. Năm 1735, Thuần Tông mất sớm, Giang lập Duy Thận làm vua Lê Ý Tông rồi giết luôn Duy Phường.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-7-1544
Chùa Ngâu từng bị phá huỷ nặng nề và từng trải qua nhiều lần trùng tu

Chùa Ngâu bị bỏ hoang trong thời gian này vì nhiều nơi nổi dậy dựng cờ "phù Lê diệt Trịnh". Sang năm 1740, Giang phải thoái vị, em là Doanh lên thay. Doanh đối xử tốt hơn với Lê Hiển Tông (trị vì 1740 - 1786), thu phục được lòng người và dẹp yên nổi loạn. Đến năm Cảnh Hưng 11 (1750), chùa Ngâu được chúa Trịnh cho xây dựng lại hoàn toàn và đổi tên thành Hưng Long Tự.

Chùa Ngâu nằm ở vị trí ven sông Tô Lịch và đường quốc lộ 1A nên trong thời kháng chiếng chống Pháp trở thành nơi nuôi giấu cán bộ, chiến sĩ và vũ khí đạn dược. Trong nhiều năm sau, chùa không có sư trụ trì và đến cuối thế kỷ XX thì các nếp nhà hầu như đã đột sụp hoàn toàn. 

Năm 1995, chùa Ngâu được xếp hạng Di tích kiến trúc quốc gia. Đến năm 2000, Thành hội Phật giáo TP Hà Nội đã bổ nhiệm Đại đức Thích Đức Hạnh làm trụ trì chùa Ngâu. Sau đó, chùa được trùng tu tôn tạo với quy mô lớn hơn trước. 

Chùa Ngâu và kiến trúc cổ kính được xếp hạng Di tích kiến trúc quốc gia

Trải qua bao thăng trầm lịch sử và nhiều lần trùng tu, chùa Ngâu vẫn giữ được nét rêu phong, cổ kính và thanh tịnh. Chùa có quy mô vừa phải, ẩn mình dưới tán cổ thụ xanh tốt. Chùa có các hạng mục lớn: Tam bảo, nhà thờ Tổ, phủ Đế Đô Hưng Quốc, tam quan... 

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-6-1547

Tam quan chùa được xây dựng bằng đá xanh. Bên phải là cây muỗm hàng trăm năm tuổi và một giếng tròn to giáp với sân trước phủ Đế Đô. Tiền đường phủ gồm 5 gian 2 chái, được xây hai tầng kiểu chồng diêm. Hậu đường nằm ở sân sau, đầu hồi có lối thông sang chùa.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-5-1551

Tam bảo chùa Ngâu được xây dựng trên nền cao. Trước thềm là pho tượng Bồ tát Quan âm Nam Hải. Tiền đường gồm 5 gian 2 chái với 3 lầu nhô lên 2 tầng theo kiểu chồng diêm, liên kết liền với trung đường 7 gian và thượng điện 3 gian theo hình chữ "tam". Xung quanh sân sau thượng điện là nhà khách, nhà Tổ và nhà tăng.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-4-1555

Ngoài ra, chùa Ngâu còn là nơi lưu giữ nhiều di cổ vật. Trong đó, nổi bật nhất là quả chuông đồng đúc năm Cảnh Thịnh thứ 7 (1799) cao 124cm, đường kính miệng rộng 60cm; quai được trang trí hình đôi rồng đuôi xoắn, thân đề bốn chữ "Hưng Long Tự Chung".

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-3-1558

Theo Đại đức Thích Đức Hạnh - trụ trì chùa Ngâu: "Ngôi chùa nằm sâu trong làng nên cũng ít người ở nơi khác biết đến, cứ vào ngày rằm, hay mùng 1 nhân dân địa phương đến thắp hương cầu bình an rất đông". 

Gợi ý một số hoạt động ý nghĩa khi đến thăm chùa Ngâu

Chiêm ngưỡng kiến trúc cổ

Như đã chia sẻ, chùa Ngâu Thanh Trì được xây dựng theo phong cách chùa truyền thống, kết hợp hài hòa giữa nét kiến trúc Việt Nam và Trung Quốc. Khi ghé thăm chùa Ngâu, du khách có thể chiêm ngưỡng một số kiến trúc nổi bật sau:

Cổng tam quan

Cổng tam quan được xây bằng đá xanh, gồm 3 cửa, phía trên đỉnh có khắc 4 chữ Hán "Hưng Long Tự Quang". Đây cũng là nơi có treo biển công nhận "Di tích lịch sử cấp quốc gia".

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-2-1602

Phủ Đế Đô Hưng Quốc

Phủ là nơi đặt bàn thờ vua Lý Thần Tông và Đức Lệ Thiên Hoàng hậu. Khu vực này có kiến trúc 2 tầng, thiết kế theo kiểu chồng diêm. Phần mái được đổ bê tông vững chắc, bên trên lợp ngói ta.

Ngôi tam bảo

Ngôi tam bảo là khu vực thờ Phật và các vị Bồ Tát. Khu vực này được xây trên nền đất cao, có hàng hiên và những trụ cột bằng đá vững chắc. Phần mái của công trình được uốn mềm mại. Khu vực này có đặt nhiều tượng Phật, Bồ tát bằng đá, sành sứ và gỗ tự nhiên. 

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-1-1603

Nhà thờ Tổ

Nhà thờ Tổ là khu vực thờ tự đức Tổ Mẫu Ngâu - một vị thần nữ có quyền năng, giúp hô mưa gọi gió trong vùng. Công trình được xây dựng theo lối nhà sàn, mái ngố đảo rêu phong, trên đỉnh có 4 chữ Hán "Diệu Linh Tổ Mẫu".

Tượng đồng đúc chuông

Tượng đồng đúc chuông là công trình độc đáo mà bạn có thể chiêm ngưỡng tại chùa Ngâu. Tượng đồng mô tả Đức Phật tọa trên bệ cao bằng đá, có khắc chữ Hán và các hình vẽ tinh xảo nặng 8 tấn và cao 3,5m. Ngay bên cạnh tượng đồng là chuông đúc cũng làm từ chất liệu đồng đen với chiều cao 2,5m và trọng lượng 3,5 tấn.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-66-1617

Chiêm ngưỡng các hiện vật cổ ở chùa Ngâu

Hiện nay ở bên trong chùa Ngâu Thanh Trì có trưng bày nhiều hiện vật cổ, du khách đến đây có thể tham quan, tìm hiểu:

- Bức tranh thêu tay “Phật A Di Đà và bát vị Bồ tát” được thêu tỉ mỉ, tinh xảo từ chỉ vàng, chỉ bạc,… trên nền vải lụa trắng. Bức tranh này có kích thước 2.5 x1.5, phần khung gỗ bao quang được sơn vàng.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-00-1607

- Bộ bình hoa gốm sứ Bát Tràng gồm 4 chiếc cao 1.2m, hoa văn đặc trưng mang đậm nét của làng nghề.

- Bộ đèn cảnh bằng đồng đen gồm 8 cái khăc shinhf rồng, phụng, chim én, bồ câu,… Hiện vật này được đúc từ đồng nguyên chất với chiều cao từ 1.5 – 2.5, phía bên trong gắn đèn điện. 

Vãn cảnh, chiêm bái Phật

Bên cạnh việc chiêm ngưỡng kiến trúc, ngắm nhìn các hiện vật, du khách đến chùa Ngâu còn có thể tìm về sự an yên bên cạnh Đức Phật.  Vào dịp đầu năm mới, Mùng 1 và ngày rằm hàng tháng, người dân địa phương sẽ về đây thắng hương, dâng lễ. Theo như bào con trong làng Ngâu, ngôi cổ tự linh thiêng nên nhiều người đến cầu may mắn, sức khỏe, bình an...

Cách di chuyển đến chùa Ngâu và thời gian mở cửa

Hướng dẫn cách di chuyển đến chùa Ngâu

Mặc dù nằm ở vùng ngoại ô nhưng chùa Ngâu không cách trung tâm Hà Nội quá xa. Du khách chỉ mất khoảng 25 - 30 phút chạy xe. Vì thế, đây là địa điểm du lịch tâm linh lý tưởng cho người dân thủ đô và du khách.

Xuất phát từ nội thành Hà Nội, du khách có thể chọn đi taxi, xe bus hoặc chủ động lái ô tô, đi xe máy đến. Nếu đi bằng xe bus, du khách bắt tuyến 08B hoặc 99.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-69-1621

Thời gian mở cửa của chùa Ngâu

Người Du Lịch xin phép gửi đến du khách thông tin về thời gian mở cửa của chùa Ngâu: 6:00 – 19:00 hàng ngày, kể cả dịp Lễ, Tết.

Khi đến chùa Ngâu, du khách không mất tiền vé vì nơi đây ra vào miễn phí.

Xem thêm: Lên đỉnh Tản Viên chiêm bái đền Thượng Ba Vì - nơi thờ tự 1 trong 4 vị "Tứ bất tử" của Việt Nam


Bài mới

7 Làng chài tuyệt đẹp bạn nhất định phải ghé đến một lần trong đời

Không chỉ đẹp như tranh vẽ, các làng chài này còn mang trong mình nét văn hóa đặc trưng và cuộc sống bình dị, khiến bất kỳ ai cũng phải si mê ngay từ lần đầu ghé thăm.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 19 giờ trước
Tiên Sa Show – Siêu phẩm vũ nhạc kịch đương đại tại Đà Nẵng

Là 1 trong 2 điểm đến văn hóa - giải trí mới nhất tại Đà Nẵng, Tiên Sa Show đang trở thành lựa chọn không thể bỏ lỡ với bất kỳ ai muốn khám phá vẻ đẹp văn hóa địa phương bằng cách hiện đại và độc đáo nhất.

Hồng Anh
Hồng Anh 2 ngày trước
Đi một ngày địa đạo, thấm 'một đời' lịch sử

Đi địa đạo Củ Chi đi em, để tận mắt thấy đất thép khiến cả thế giới phải ngả mũ thán phục, để thấy hòa bình quý giá đến nhường nào!

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 2 ngày trước
Cẩm nang khám phá ốc đảo Robinson Nha Trang

Mới chỉ được biết đến trong vài năm trở lại đây nhưng đảo Robinson Nha Trang đã trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách. Nơi đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn trải nghiệm vẻ đẹp hoang sơ, tận hưởng bầu không khí yên bình.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 2 ngày trước
Cầu vòm Đồn Cả - 'cổng trời' thơ mộng dưới chân đèo Hải Vân

Cầu vòm Đồn Cả được thiết kế tạo thành các khoang mái vòm với những cột đá chống sừng sững. Cầu bắc ngang qua con suối nhỏ cùng đường ray uốn lượn đâm về phía núi tựa như "cổng trời" nhìn ra thảm xanh trùng điệp của đèo Hải Vân... 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Cô gái Tày đưa khách Tây về bản cuốc đất trồng rau để “chữa lành”

Nhờ tư duy du lịch trải nghiệm mới lạ, cô gái Tày đã đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình và giúp bà con bản nghèo Yên Bái có thêm công ăn việc làm, phát triển kinh tế.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 3 ngày trước
Chư Mư - cung trekking 'dị biệt' giữa rừng xanh đại ngàn 

Nếu bạn đã từng đi qua Tà Năng - Phan Dũng, chinh phục Tà Chì Nhù săn mây hay đắm mình trong cảnh núi non của Kỳ Quan San... thì Chư Mư là một "cú twist" đầy bất ngờ - cung trekking khó top đầu Việt Nam, mang màu sắc rất riêng. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Côn Đảo lần đầu mở tour bảo tồn rùa biển

Tour bảo tồn rùa biển tại Vườn Quốc gia Côn Đảo được chia thành 10 đợt, bắt đầu từ ngày 1/6 đến hết ngày 10/9 với 3 lịch trình trong 5, 7 hoặc 10 ngày tùy nhu cầu của du khách.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 4 ngày trước
Top 7 lăng tẩm đẹp nhất ở Huế, bạn có thể ghé thăm vào dịp 30/4 - 1/5

Nếu có ý định đến Huế vào dịp 30/4 - 1/5 thì bạn đừng bỏ qua top 7 lăng tẩm này nhé. Đây là địa điểm giúp bạn tìm hiểu về lịch sử thời Nguyễn và chụp những bức hình đẹp. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Đến Suối Tía để 'chạm' vào một Đà Lạt nguyên bản

Suối Tía lúc sáng sớm sương mù giăng kín mặt nước, cuốn vào thân những cây chò trụi lá mọc lên giữa lòng hồ đẹp tựa chốn bồng lai tiên cảnh...

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Đảo Bé Lý Sơn - 'Maldives' xinh đẹp của riêng người Việt

Đảo Bé Lý Sơn sở hữu cảnh sắc thơ mộng, hoang sơ cùng những vách đá trầm tích núi lửa hàng triệu năm... Chính vì thế, nơi đây mang đến sức hút đặc biệt với những tín đồ mê xê dịch. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 5 ngày trước
'Làng nguyên thủy' Hang Táu - nơi người H'Mông 'trốn' cả thế giới

Hang Táu là ngôi làng nhỏ, nơi bà con dân tộc H'Mông sinh sống. Nơi đây rất hoang sơ, không đèn điện, không internet, không sóng điện thoại...

Một chuyến phượt đêm Hà Nội

Ai trong đời cũng nên trải nghiệm một lần cảm giác "săn vẻ đẹp không ngủ của Thủ đô". Rủ ngay bạn bè phượt đêm Hà Nội với lịch trình dưới đây nhé!

Hoa gạo chùa Thầy: Bung sắc rực rỡ bên cổ tự ngàn năm tuổi

Cây hoa gạo cổ thụ trước sân chùa Thầy (huyện Quốc Oai, Hà Nội) đã nở rực rỡ, nhuộm đỏ cả một khoảng trời khiến cho không khí nơi đây vốn linh thiêng lại thêm phần mơ mộng.

Ngẩn ngơ trước vẻ đẹp của Công viên đá Ninh Thuận

Có những nơi không cần cầu kỳ, chỉ cần thiên nhiên là đủ đẹp. Công viên đá – một góc nhỏ ở Ninh Thuận, nơi núi và biển gặp nhau trong sự hoang sơ nhất.

Nô trức trẩy hội đua thuyền truyền thống hơn 600 năm tại làng Đăm Tây Tựu

Lễ hội đua thuyền làng Đăm, Tây Tựu, Hà Nội là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa của cộng đồng dân cư ven đô

Đề xuất