Xuân Ất Tỵ ghé chùa Ngâu chiêm ngưỡng kiến trúc nghìn năm tuổi

Chùa Ngâu là ngôi cổ tự linh thiêng được Lệ Thiên Hoàng hậu cho xây dựng từ thời vua Lý Thần Tông. Đây là nơi thờ Phật và đức tổ Mẫu Ngâu.

Quynh Anh
Quynh Anh 15/01
Theo dõi

Chùa Ngâu ở đâu?

Hà Nội là Thủ đô ngàn năm văn hiến, là vùng đất giàu truyền thống, nơi cuộc sống hiện đại xen lẫn với những giá trị truyền thống. Nằm nép mình bên những con phố tấp nập và hiện đại là hàng ngàn ngôi chùa cổ kính, mang trong mình những truyền thuyết trăm năm. Một trong số những ngôi cổ tự vẫn giữ được vẻ đẹp rêu phong, hào quang nguy nga của thời gian đó là chùa Ngâu - biểu tượng của sự trường tồn và bình yên giữa lòng đô thị náo nhiệt.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-9-1538
Chùa Ngâu là ngôi cổ tự nằm ở ven đô của Hà Nội

Chùa Ngâu nằm sâu bên trong làng Ngâu - một ngôi làng bình yên thuộc thôn Yên Ngưu, xã Tam Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Chùa Ngâu là một phần không thể tách rời của đời sống của nhân dân. 

Gần nghìn năm với bao biến động lịch sử, chùa Ngâu đã trở thành một "nhân chứng" cổ tích cho sự kiên cường, niềm tin son sắt của con người Việt Nam. Dù năm tháng có làm phai mờ những nét khắc họa nhưng không gian thiêng liêng vẫn mãi còn nguyên vẹn sức sống, như đang thì thầm kể lại những câu chuyện của quá khứ huy hoàng.

 Chùa Ngâu và thăng trầm cùng lịch sử dân tộc

Tương truyền, khi Lạc Long Quân chia con, 50 theo cha xuống biển, 50 theo mẹ lên núi. Một trong những người con theo mẹ là Mẫu Liễu Hạnh giáng trần tại thông Yên Ngưu. Khi Mẫu Liễu Hạnh hóa, dân làng lập đền thờ để tưởng nhớ. Sau đó, vua Lý Thái Tổ cho xây dựng chùa Ngâu bên cạnh đền thờ Mẫu Liễu Hạnh. 

Còn theo Tạp chí Nghiên cứu Phật học số 1 năm 2015, chùa Ngâu được xây dựng vào năm 1130, niên hiệu Thiên Thuận 3 dưới đời vua Lý Nhân Tông (1116 - 1138). Vua vốn là một người mộ đạo, được cho là hóa thân của Từ Đạo Hạnh (1072 - 1116).

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-8-1543
Chùa Ngâu được xây dựng dưới đời vua Lý Nhân Tông

Trước kia, làng Ngâu có hai ngoi miếu cổ là miếu Mục Đồng thời đức Tổ Nam Dương (Thủy tổ Thành hoàng thôn Yên Ngưu) và miếu Diệu Linh thờ Hương Từ Thanh Vân Thần Nữ, còn gọi là Tổ Mẫu Ngâu. Tương truyền, chính Hoàng hậu của vua Lý Nhân Tông là Lệ Thiên đã tôn tạo miếu Diệu Linh và đặt tên Hưng Quốc Tự để thờ Phật.

Sang đến thời Lê Trung Hưng, năm 1727 chúa Trịnh Cương ép vua Lê Dụ Tông (1679 - 1731) bỏ con trưởng, lập con thứ Duy Phương làm thái tử. Năm 1729, lại ép vua nhường ngôi cho Thái tử nhưng Cương bỗng chết.  Đến năm 1732, Trịnh Giang truất Duy Phường, đưa Duy Tường lên ngôi tức là Lê Thuần Tông. Năm 1735, Thuần Tông mất sớm, Giang lập Duy Thận làm vua Lê Ý Tông rồi giết luôn Duy Phường.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-7-1544
Chùa Ngâu từng bị phá huỷ nặng nề và từng trải qua nhiều lần trùng tu

Chùa Ngâu bị bỏ hoang trong thời gian này vì nhiều nơi nổi dậy dựng cờ "phù Lê diệt Trịnh". Sang năm 1740, Giang phải thoái vị, em là Doanh lên thay. Doanh đối xử tốt hơn với Lê Hiển Tông (trị vì 1740 - 1786), thu phục được lòng người và dẹp yên nổi loạn. Đến năm Cảnh Hưng 11 (1750), chùa Ngâu được chúa Trịnh cho xây dựng lại hoàn toàn và đổi tên thành Hưng Long Tự.

Chùa Ngâu nằm ở vị trí ven sông Tô Lịch và đường quốc lộ 1A nên trong thời kháng chiếng chống Pháp trở thành nơi nuôi giấu cán bộ, chiến sĩ và vũ khí đạn dược. Trong nhiều năm sau, chùa không có sư trụ trì và đến cuối thế kỷ XX thì các nếp nhà hầu như đã đột sụp hoàn toàn. 

Năm 1995, chùa Ngâu được xếp hạng Di tích kiến trúc quốc gia. Đến năm 2000, Thành hội Phật giáo TP Hà Nội đã bổ nhiệm Đại đức Thích Đức Hạnh làm trụ trì chùa Ngâu. Sau đó, chùa được trùng tu tôn tạo với quy mô lớn hơn trước. 

Chùa Ngâu và kiến trúc cổ kính được xếp hạng Di tích kiến trúc quốc gia

Trải qua bao thăng trầm lịch sử và nhiều lần trùng tu, chùa Ngâu vẫn giữ được nét rêu phong, cổ kính và thanh tịnh. Chùa có quy mô vừa phải, ẩn mình dưới tán cổ thụ xanh tốt. Chùa có các hạng mục lớn: Tam bảo, nhà thờ Tổ, phủ Đế Đô Hưng Quốc, tam quan... 

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-6-1547

Tam quan chùa được xây dựng bằng đá xanh. Bên phải là cây muỗm hàng trăm năm tuổi và một giếng tròn to giáp với sân trước phủ Đế Đô. Tiền đường phủ gồm 5 gian 2 chái, được xây hai tầng kiểu chồng diêm. Hậu đường nằm ở sân sau, đầu hồi có lối thông sang chùa.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-5-1551

Tam bảo chùa Ngâu được xây dựng trên nền cao. Trước thềm là pho tượng Bồ tát Quan âm Nam Hải. Tiền đường gồm 5 gian 2 chái với 3 lầu nhô lên 2 tầng theo kiểu chồng diêm, liên kết liền với trung đường 7 gian và thượng điện 3 gian theo hình chữ "tam". Xung quanh sân sau thượng điện là nhà khách, nhà Tổ và nhà tăng.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-4-1555

Ngoài ra, chùa Ngâu còn là nơi lưu giữ nhiều di cổ vật. Trong đó, nổi bật nhất là quả chuông đồng đúc năm Cảnh Thịnh thứ 7 (1799) cao 124cm, đường kính miệng rộng 60cm; quai được trang trí hình đôi rồng đuôi xoắn, thân đề bốn chữ "Hưng Long Tự Chung".

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-3-1558

Theo Đại đức Thích Đức Hạnh - trụ trì chùa Ngâu: "Ngôi chùa nằm sâu trong làng nên cũng ít người ở nơi khác biết đến, cứ vào ngày rằm, hay mùng 1 nhân dân địa phương đến thắp hương cầu bình an rất đông". 

Gợi ý một số hoạt động ý nghĩa khi đến thăm chùa Ngâu

Chiêm ngưỡng kiến trúc cổ

Như đã chia sẻ, chùa Ngâu Thanh Trì được xây dựng theo phong cách chùa truyền thống, kết hợp hài hòa giữa nét kiến trúc Việt Nam và Trung Quốc. Khi ghé thăm chùa Ngâu, du khách có thể chiêm ngưỡng một số kiến trúc nổi bật sau:

Cổng tam quan

Cổng tam quan được xây bằng đá xanh, gồm 3 cửa, phía trên đỉnh có khắc 4 chữ Hán "Hưng Long Tự Quang". Đây cũng là nơi có treo biển công nhận "Di tích lịch sử cấp quốc gia".

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-2-1602

Phủ Đế Đô Hưng Quốc

Phủ là nơi đặt bàn thờ vua Lý Thần Tông và Đức Lệ Thiên Hoàng hậu. Khu vực này có kiến trúc 2 tầng, thiết kế theo kiểu chồng diêm. Phần mái được đổ bê tông vững chắc, bên trên lợp ngói ta.

Ngôi tam bảo

Ngôi tam bảo là khu vực thờ Phật và các vị Bồ Tát. Khu vực này được xây trên nền đất cao, có hàng hiên và những trụ cột bằng đá vững chắc. Phần mái của công trình được uốn mềm mại. Khu vực này có đặt nhiều tượng Phật, Bồ tát bằng đá, sành sứ và gỗ tự nhiên. 

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-1-1603

Nhà thờ Tổ

Nhà thờ Tổ là khu vực thờ tự đức Tổ Mẫu Ngâu - một vị thần nữ có quyền năng, giúp hô mưa gọi gió trong vùng. Công trình được xây dựng theo lối nhà sàn, mái ngố đảo rêu phong, trên đỉnh có 4 chữ Hán "Diệu Linh Tổ Mẫu".

Tượng đồng đúc chuông

Tượng đồng đúc chuông là công trình độc đáo mà bạn có thể chiêm ngưỡng tại chùa Ngâu. Tượng đồng mô tả Đức Phật tọa trên bệ cao bằng đá, có khắc chữ Hán và các hình vẽ tinh xảo nặng 8 tấn và cao 3,5m. Ngay bên cạnh tượng đồng là chuông đúc cũng làm từ chất liệu đồng đen với chiều cao 2,5m và trọng lượng 3,5 tấn.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-66-1617

Chiêm ngưỡng các hiện vật cổ ở chùa Ngâu

Hiện nay ở bên trong chùa Ngâu Thanh Trì có trưng bày nhiều hiện vật cổ, du khách đến đây có thể tham quan, tìm hiểu:

- Bức tranh thêu tay “Phật A Di Đà và bát vị Bồ tát” được thêu tỉ mỉ, tinh xảo từ chỉ vàng, chỉ bạc,… trên nền vải lụa trắng. Bức tranh này có kích thước 2.5 x1.5, phần khung gỗ bao quang được sơn vàng.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-00-1607

- Bộ bình hoa gốm sứ Bát Tràng gồm 4 chiếc cao 1.2m, hoa văn đặc trưng mang đậm nét của làng nghề.

- Bộ đèn cảnh bằng đồng đen gồm 8 cái khăc shinhf rồng, phụng, chim én, bồ câu,… Hiện vật này được đúc từ đồng nguyên chất với chiều cao từ 1.5 – 2.5, phía bên trong gắn đèn điện. 

Vãn cảnh, chiêm bái Phật

Bên cạnh việc chiêm ngưỡng kiến trúc, ngắm nhìn các hiện vật, du khách đến chùa Ngâu còn có thể tìm về sự an yên bên cạnh Đức Phật.  Vào dịp đầu năm mới, Mùng 1 và ngày rằm hàng tháng, người dân địa phương sẽ về đây thắng hương, dâng lễ. Theo như bào con trong làng Ngâu, ngôi cổ tự linh thiêng nên nhiều người đến cầu may mắn, sức khỏe, bình an...

Cách di chuyển đến chùa Ngâu và thời gian mở cửa

Hướng dẫn cách di chuyển đến chùa Ngâu

Mặc dù nằm ở vùng ngoại ô nhưng chùa Ngâu không cách trung tâm Hà Nội quá xa. Du khách chỉ mất khoảng 25 - 30 phút chạy xe. Vì thế, đây là địa điểm du lịch tâm linh lý tưởng cho người dân thủ đô và du khách.

Xuất phát từ nội thành Hà Nội, du khách có thể chọn đi taxi, xe bus hoặc chủ động lái ô tô, đi xe máy đến. Nếu đi bằng xe bus, du khách bắt tuyến 08B hoặc 99.

chua-ngau-o-dau-va-chua-ngau-tho-ai-69-1621

Thời gian mở cửa của chùa Ngâu

Người Du Lịch xin phép gửi đến du khách thông tin về thời gian mở cửa của chùa Ngâu: 6:00 – 19:00 hàng ngày, kể cả dịp Lễ, Tết.

Khi đến chùa Ngâu, du khách không mất tiền vé vì nơi đây ra vào miễn phí.

Xem thêm: Lên đỉnh Tản Viên chiêm bái đền Thượng Ba Vì - nơi thờ tự 1 trong 4 vị "Tứ bất tử" của Việt Nam

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Bài mới

'Buồn, bực, bụi, bẩn' - 4 chữ gắn mác xấu xí cho một vùng đất từ 'tỉnh nhỏ và nghèo' lột xác thành điểm đến thân thiện nhất thế giới

Từ vùng đất bị lãng quên, gắn liền với "4B" -"buồn, bực, bụi, bẩn", Ninh Bình mạnh mẽ trỗi dậy trở thành điểm đấn tuyệt vời nhất thế giới. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 2 giờ trước
Chuyện ít biết về hòn đảo du lịch duy nhất được đặt tượng Bác Hồ khi Người còn sống

Ít ai biết rằng giữa muôn trùng sóng nước của vùng biển Đông Bắc, trên huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) có một tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng đặc biệt - tượng Bác duy nhất được dựng khi Người còn sống. Và bức tượng đã trở thành niềm tự hào thiêng liêng của người dân vùng đảo biên cương.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 7 giờ trước
Vì sao nên đến các làng chài Bình Định vào mùa không?

Nếu bạn từng ao ước rời nhịp sống hối hả để "sống chậm" với mỗi sớm mai thức dậy cùng tiếng sóng, mỗi chiều thong dong ngắm hoàng hôn cuối chân trời... thì hãy thử đến với các làng chài Bình Định vào mùa khô (tháng 3 đến tháng 8) - thời điểm đẹp nhất trong trong năm.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Đêm Cúc Phương - cả khu rừng hóa thành dải ngân hà

Có những đêm không nằm trong ký ức, mà nằm sâu trong tâm trí - như một ngôi sao nhỏ lặng lẽ sáng mãi. Với tôi, đó là một đêm đầy trải nghiệm ở rừng Cúc Phương.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 3 ngày trước
Vịnh Lan Hạ: 'Thiên đường ngủ quên' chờ được đánh thức

Dẫu không nổi tiếng như "người hàng xóm" vịnh Hạ Long nhưng vịnh Lan Hạ lại sở hữu vẻ đẹp nguyên sơ, bình yên đến lạ - là báu vật thiên nhiên mà bất kỳ ai yêu biển cả cũng muốn ghé thăm một lần.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Đèo Mã Pì Lèng – Huyền thoại trên đá, biểu tượng của ý chí Việt

Người ta gọi Mã Pì Lèng là “huyền thoại trên đá” – bởi chính nơi đây đã viết nên một phần sử thi hiện đại của dân tộc Việt Nam.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 4 ngày trước
Cẩm nang kinh nghiệm tham quan Vườn Quốc gia Cát Bà từ A đến Z năm 2025

Vườn quốc gia Cát Bà không chỉ là khu bảo tồn sinh thái quý giá mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên, trekking, khám phá hệ sinh thái rừng - biển độc đáo bậc nhất Việt Nam.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 5 ngày trước
Mùa nước đổ Tây Bắc: Khi bàn tay con người hóa thành kiệt tác

Người Tây Bắc không chỉ gieo lúa, họ gieo cả sự sống, hy vọng và niềm tin lên những sườn núi đá khô cằn... 

Quynh Anh
Quynh Anh 5 ngày trước
Chuyện ở hòn 2m2/người: Nơi có nhà thổ, 2 nước đánh nhau vì... cá rô

Hòn đảo Migingo có diện tích bằng một nửa sân bóng đá, nằm trong hồ Victoria ở giữa biên giới Uganda và Kenya. Hòn đảo bé tí này có quán bar, hiệu cắt tóc và cả nhà thổ.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 6 ngày trước
Vì sao chùa Quán Sứ được chọn làm nơi tôn trí xá lợi Đức Phật?

Chùa Quán Sứ là địa điểm thứ 3 tại Việt Nam được cung nghinh xá lợi Đức Phật. Đây là ngôi cổ tự linh thiêng hơn 500 năm tuổi và từng đón nhiều nguyên thủ quốc tế đến thăm. 

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 7 ngày trước
Top 10 hòn đảo Việt Nam nhất định phải đến một lần trong đời

Dưới đây là danh sách TOP 10 hòn đảo đẹp nhất Việt Nam mà bạn nhất định phải đến một lần trong đời, từ những thiên đường biển hoang sơ cho đến những điểm nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế.

Mai Anh Nguyễn
Mai Anh Nguyễn 7 ngày trước
Vượt Trung Quốc, tượng Phật cao nhất thế giới dự kiến được xây dựng tại Thanh Hóa

Tôn tượng Phật Đại Nhật Như Lai được xây dựng trên đỉnh núi Nưa, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Dự kiến đây sẽ là tượng Phật lớn nhất thế giới, vượt qua cả tượng Phật ở Trung Quốc.

Sealand - Những chuyện lạ kỳ quặc từ quốc gia tự xưng nhỏ nhất thế giới

Sealand nhỏ bé có rất nhiều chuyện lạ khiến người ta phải tò mò như: Quốc gia tự phong trên pháo đài bỏ hoang; đảo chính "quốc tế" giữa biển khơi; bán tước hiệu quý tộc và quốc tịch qua... internet...

Ninh Đảo – Bình yên vẫy gọi giữa lòng biển xanh

Giữa hàng trăm hòn đảo lớn nhỏ ven bờ miền Trung, Ninh Đảo – một cái tên còn xa lạ với nhiều người – lại đang âm thầm trở thành điểm đến dành cho những ai tìm kiếm sự tĩnh lặng và nguyên sơ giữa lòng biển xanh.

Gợi ý top 20 bãi biển đẹp nhất Việt Nam nên ghé thăm vào mùa hè 2025

Dưới đây là 20 bãi biển đẹp nhất ở Việt Nam nên ghé thăm vào mùa hè 2025, được lựa chọn dựa trên cảnh quan thiên nhiên, trải nghiệm du lịch, và độ nổi tiếng hoặc hoang sơ phù hợp với nhiều kiểu du khách.

Chợ Lùi, Hà Giang: Nơi thời gian hóa đá, văn hóa thành linh hồn

Hà Giang không chỉ có những cung đường uốn lượn, những triền đồi tím rịm màu tam giác mạch... Hà Giang còn có chợ Lùi - một phiên chợ không có ngày cố định, nơi thời gian hóa đá, văn hóa thành linh hồn.

Đề xuất